Magnezyum destekleri içinde yer alan pek çok magnezyum bileşiği vardır. Bu yazıda bu bileşikler hakkında genel bir özet yer almaktadır.
Vücut için gerekli olan yaşamsal minerallerden biri olan magnezyum enzimler aracılığıyla gerçekleştirilen pek çok biyokimyasal reaksiyonda yardımcı molekül olarak rol alır.
Bu mineral vücutta en çok kemiklerde bulunur ve enerji üretimi, protein oluşumu, kas hareketlerinin sağlanması, sinir sistemindeki akışın düzenlenmesi gibi işlevleri nedeniyle günlük besin düzeninde yer almalıdır.
Bu mineralin eksikliği sık rastlanan bir problemdir. Bu sorunu yaşayan kişilerde genellikle yorgunluk, anksiyete, boyun ve sırt ağrıları, iştah kaybı, migren, ishal, kalp ritmin bozuklukları, kas zayıflığı, hafıza ve konsantrasyon bozukluğu gibi bulgular ortaya çıkar.
Genel olarak bu bileşikler barsaklardan emilip emilmediklerine ve emilimi olanlar da biyoyararlanımlarına göre sıralanır.
Emilebilen bileşikler zaten emilim sonrasında iyonize magnezyum haline dönüştükleri için vücutta gereken yerlerde kullanılırlar ve aralarında pek fark olmaz. Bu nedenle bir bileşiğin emilim derecesi ve mide barsak sisteminde huzursuzluk yaratıp yaratmadığı magnezyum destekleri seçimindeki en önemli konulardır.
Şimdi bu bileşiklere yakından bakalım.
Magnezyum destekleri
Magnezyum sitrat
Magnezyum sitrat, magnezyum ile sitrik asit (limon tuzu) birleşiminden oluşan bir moleküldür. Genellikle limon başta olmak üzere narenciye türü meyvelere ekşi tadını veren sitrik asit gıda endüstrisinde koruyucu ve lezzet arttırıcı olarak da kullanılır.
Magnezyun sitrat sindirim sisteminden en iyi emilen magnezyum bileşiğidir. Ayrıca magnezyum destekleri arasında en bol bulunan ve fiyatı en uygun olan bileşiktir. Hafif bir laksatif etkisi de olan bu bileşik yüksek dozlarda müshil olarak kullanılabilir. Bu magnezyum bileşiğinin depresyon ve anksiyetede özellikle yararlı olduğu söylense de, bunu destekleyecek yeterli bilimsel veri yoktur.
Magnezyum oksit
Magnezyum ve oksijen bileşiminden olan magnezyum oksit beyaz bir tozdur. Piyasada toz veya suspansiyon şeklinde bulunabilir. Bu bileşik sindirim sisteminden emilmez, dolayısıyla magnezyum eksikliği tedavisinde kullanılmaz. Buna karsılık; reflü, hazımsızlık ve kabızlık gibi sindirim sistemi huzursuzluklarının geçirilmesinde oldukça etkilidir.
Magnezyum klorür
Bu bileşik magnezyum ve klorun birleşmesiyle oluşur ve sindirim sisteminden oldukça iyi emilir, dolayısıyla magnezyum eksikliğinin giderilmesinde etkilidir. Aynı zamanda sindirim sistemi huzursuzluklarının giderilmesinde de oldukça başarılıdır.
Bu bileşiğin kas gevşetici ve rahatlatıcı etkisi olduğu ileri sürülse de, bunu destekleyecek yeterli veri yoktur.
Magnezyum laktat
Magnezyum ve laktik asit birleşmesinden oluşan bu magnezyum tuzu gıda endüstrisinde koruyucu ve lezzet arttırıcı olarak da kullanılır. Bu bileşik sindirim sisteminden oldukça iyi emilir ve yüksek dozlarda bile mide- barsak sistemini fazla rahatsız etmez. Buna karşılık, bu bileşiğin depresyon ve anksiyetede özellikle etkili olduğu iddiasının bilimsel temelleri oldukça zayıftır.
Magnezyum malat
Magnezyum malat çeşitli gıdalarda ve şarapta bulunan malik asitle oluşan bir bileşiktir. Malik asit ekşi bir maddedir ve gıda endüstrisinde asitlik dengeleyici ve lezzet arttırıcı olarak kullanılır. Magnezyum malat sindirim sisteminden oldukça iyi emilir ve düşük magnezyum düzeylerini tamamlamakta etkilidir. Mide barsak sistemini pek rahatsız etmeyen bu bileşiğin laksatif etkisi de zayıftır. Fibromiyalji ve kronik yorgunlukta etkili olduğu öne sürülse de, bunu destekleyecek yeterli kanıt yoktur.
Magnezyum taurat
Bu bileşik taurin isimli amino asidi içerir. Çeşitli hayvan çalışmalarında bu bileşiğin kan şekerini ve tansiyonu düzenlemede etkili olduğu gösterilmiştir, ancak bunun insan çalışmalarıyla desteklenmesi gereklidir.
Magnezyum L-treonat
Magnezyumun C vitamininin metabolik yıkımı sırasında ortaya çıkan treonik asitle birleşmesinden oluşan bu bileşik sindirim sisteminden kolayca emilir. Hayvan çalışmalarında bu bileşiğin beyindeki magnezyum düzeylerini arttırmada son derece etkili olduğu gösterilmiştir. Bu nedenle bu bileşiğin depresyon ve yaşa bağlı hafıza kaybı gibi klinik tablolarda etkili olduğu iddia edilse de, bu konuda daha fazla çalışmaya gerek duyulmaktadır.
Magnezyum sülfat
Magnezyum, kükürt ve oksijenin birleşmesiyle oluşan bu bileşik aynı zamanda İngiliz tuzu (Epsom salt), sofra tuzuna çok benzeyen bir bileşiktir. Sindirim sisteminden pek iyi emilmeyen bu bileşik müshil olarak kulanısa da, kötü tadı nedeniyle pek tercih edilmez. Bu bileşik banyo suyunda eritilerek kas ağrılarını ve stresi gidermek amacıyla kullanılır, ancak deriden emildiğini gösterir veri yoktur.
Magnezyum glisinat
Magnezyumun bir amino asit olan glisinle birleşmesinden oluşan bu madde kolaylıkla sindirim sisteminden emilir ve anksiyete, stres, depresyon ve uykusuzluk durumlarında tedaviye yardımcı olur. Ayrıca glisinin antienflamatuar etkisi de mevcuttur, bu şekilde kalp hastalıkları ve diyabette de yararlı olur. Ancak, bu konudaki bilimsel veriler yetersizdir.
Magnezyum orotat
Bu bileşik magnezyumla birleşmiş halde orotik asit içerir. Orotik asit vücuttaki genetik materyalin oluşmasında yer alan doğal bir bileşiktir. Kolayca emilen magnezyum orotatın laksatif etkisi çok azdır. Enerji üretiminde orotik asidin oynadığı önemli rol nedeniyle kalp sağlığına destek olabileceği öne sürülmektedir. Bu nedenle bu magnezyum bileşiği yarışmacı sporcular tarafından tercih edilmektedir. Ancak, magnezyum destekleri arasında en pahalısı bu bileşiktir.
Olası yan etkiler
Magnezyum destekleri genel olarak zararsız sayılır. Böbreklerde bir sorun olmadığı sürece, fazla alınan magnezyum zaten idrarla atılır.
Ancak, kimi magnezyum destekleri mideyi rahatsız edebilir veya ishal yapabilir. Bu durumda destek tipinin değiştirilmesi gerekir.
Nadiren, çok yüksek dozlarda magnezyum zehirlenmesi olabilir. Zehirlenmenin belirtileri bulantı, kusma, ishal, kaslarda gevşeklik, ağır halsizlik, düzensiz solunum ve idrar yapma güçlüğüdür.
Her zaman için magnezyum desteği kullanmadan önce doktora danışmakta yarar vardır.
Bu yazıda anlatılanlar bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için doktorunuzun önerileri çerçevesinde hareket ediniz.
.
