Oynak hipertansiyon

Kan basıncınız gün içinde düzenli bir değişkenlik gösterir, ancak dakikalar içinde çok fazla değişiyorsa, bu oynak hipertansiyon belirtilerinden biri olabilir.

Kan basıncı ölçümünde iki rakam vardır. İlk sayı sistolik kan basıncını temsil eder ve kalp attığında kanın arterlerin duvarlarına uyguladığı basınç miktarını gösterir. İkinci sayı ise diyastolik kan basıncını temsil eder; bu da kalp atışları arasında kanın atardamar duvarlarına uyguladığı basınç miktarını gösterir. Bu değerlerden herhangi birindeki anormallikler yüksek tansiyon teşhisine yol açabilir, ancak sistolik değer genellikle daha önemlidir.

Yüksek sistolik değerlere sahip olmak, 50 yaşın üzerinde kardiyovasküler hastalıklar için daha büyük bir risk oluşturmaktadır. Yaşlandıkça kan basıncı doğal olarak artar, çünkü:

• Arterler sertleşir
• Arterlerde plak birikir
• Kardiyovasküler hastalıklara yakalanma olasılığı artar

Kan basıncının beş aşaması vardır: normal, yüksek, hipertansiyon evre 1, hipertansiyon evre 2 ve hipertansif kriz.

Normal kan basıncı: Normal kan basıncı değeri 120/80 mmHg’den düşüktür.

Yüksek kan basıncı: Yüksek kan basıncı 120 ila 129 mmHg sistolik ve 80 mmHg’den düşük diyastolik ölçümlerle gösterilir.

Hipertansiyon evre 1: Kan basıncı sürekli olarak 130 ila 139 mmHg sistolik veya 80 ila 89 mmHg diyastolik arasında ölçülmeye başladığı durumlarda hipertansiyon evre 1’desiniz demektir. Bu dönemde belirli bir diyet ve bazı yaşam tarzı değişiklikleri önerilebilir. Başka kardiyovasküler risk faktörleri de varsa, daha da kötüleşmeden önce bu aşamada bir tansiyon ilacı da gerekebilir.

Hipertansiyon evre 2: Kan basıncı sürekli olarak 140/90 mmHg veya daha yüksekse hipertansiyonun 2. evresindesiniz demektir. Büyük olasılıkla bu aşamada bir tansiyon ilacı önerilecektir.

Hipertansif kriz: Kan basıncı değeri 180/120 mmHg’yi geçerse hayatınız tehlikede olabilir. Önlem olarak, daha düşük olup olmadığını görmek için beş dakika sonra tekrar ölçtüğünüzden emin olun. Eğer hala yüksekse, hipertansif krizde olabilirsiniz ve derhal tıbbi yardım almanız gerekir.

Hipertansif krize tipik olarak aşağıdaki gibi semptomlar eşlik eder:

• Göğüs ağrısı
• Nefes darlığı
• Sırt ağrısı
• Uyuşukluk
• Kol veya bacaklarda zayıflık
• Görme bozuklukları
• Konuşma güçlüğü

Kan basıncında olağan dışı ve bazen açıklanamayan değişimler kararsız hipertansiyon olarak adlandırılır ve bir sağlık sorunu olduğunu gösterebilir.

Kararsız hipertansiyonun teşhisi çok nitelikseldir ve belirtileri şunları içerir:

• Yüz kızarması
• Gerilim tipi baş ağrıları
• Terleme
• Huzursuzluk

Kararsız hipertansiyon genellikle durumsaldır. Stresli yaşam durumlarına yanıt olarak kan basıncında ani yükselmeler meydana gelebilir. Örnekler şunları içerir:

• Bir araba kazası
• Finansal sorunlar
• Yoğun fiziksel aktivite
• Başka kişilerle tartışmalar

Yüksek tansiyon özellikle gençlerinizde veya yirmili yaşların başında ya da 60 yaşın üzerindeyken ortaya çıkarsa endişe vericidir. Yine de tıbbi müdahale gerektirse de, özellikle ailede yüksek tansiyon öyküsü varsa, 40’lı yaşlarda yüksek tansiyon gelişmesi daha yaygındır.

Bu durumda 24 saatlik bir ambulatuvar kan basıncı monitörü kararsız hipertansiyon tanısına yardımcı olur. Kan basıncında olağan dışı yükselmeler varsa, bu durumun alt yapısını incelemekte yarar vardır. Ayrıca, aşağıdaki önlemler de bu durumun rahatlamasına yardımcı olabilir:

• Sigarayı bırakmak
• Daha az alkol içmek
• Daha sağlıklı beslenmek
• Kilo vermek
• Daha fazla egzersiz yapmak

Kararsız hipertansiyona neden olan altta yatan bir tıbbi durum varsa, bu durumun da saptanarak düzeltilmesi gerekebilir. Bu tür tıbbi durumlara örnek olarak şunlar verilebilir:

• Uyku apnesi
• Kardiyovasküler hastalık
• Böbrek hastalığı
• Böbreküstü bezleri sorunları

Çoğu zaman bu koşullar siz farkına bile varmadan hasara neden olur. Bu nedenle tansiyonla ilgili endişeleriniz hakkında doktorunuzla konuşmanız önerilir. Bu nedenle oynak hipertansiyon konusunda dikkatli olmakta yarar vardır.