İnsanların sağlıklı yaşam konusundaki beklentilerinin artmasıyla birlikte, wellness turizminin boyutları da giderek artış gösterdi.
Wellness turizmi 2020 öncesinde en hızlı büyüyen wellness ekonomisi sektörlerinden biriydi, ancak aynı zamanda COVID-19 salgınından en olumsuz etkilenen sektör oldu. 2019 yılında 720,4 milyar dolar olan sağlık turizmi harcamaları, 2020 yılında pandeminin seyahat yasaklarına ve dünya genelinde sınırların kapatılmasına bağlı olarak 350,6 milyar dolara düşmüştür.
Sağlıklı yaşam turizmi 2021 ve 2022’de pandeminin rahatlamasıyla birlikte kademeli olarak toparlanmışve 2020-2022 yılları arasında, sağlıklı yaşam seyahatleri yıllık %30,2, harcamalar ise yıllık %36,2 oranında artmıştır. Bu artış genel turizm amaçlı seyahat ve harcamalardan daha fazladır. Henüz eski haline dönmemiş olsa da pandemi öncesi seviyeye ulaşan wellness turizmi, wellness ekonomisindeki en büyük dördüncü sektör olmaya devam etmekte ve 2022’de tüm küresel sağlıklı yaşam harcamalarının %11,6’sını oluşturmaktadır.
| Bölgeler | 2019 (Milyar $) | 2020 (Milyar $) | 2021 (Milyar $) | 2022 (Milyar $) | Kişi başı harcama ($) | 2019- 2020 | 2020- 2022 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kuzey Amerika | $277.4 | $154.4 | $205.5 | $266.8 | $716.87 | -44.3% | 31.4% |
| Avrupa | $248.2 | $124.9 | $175.8 | $250.7 | $272,30 | -49,7% | 41.7% |
| Asya- Pasifik | $145.4 | $51.2 | $56.5 | $85.1 | $20.01 | -64.8% | 29.0% |
| Latin Amerika- Karayipler | $31.9 | $12.7 | $19.5 | $29.4 | $44.49 | -60.1% | 52.0% |
| Orta Doğu- Kuzey Afrika | $121.0 | $5.2 | $6.9 | $13.6 | $25.57 | -57.0% | 61.5% |
| Sahra altı Afrika | $5.5 | $2.1 | $2.6 | $50 | $4.15 | -60.8% | 53.1% |
| Tüm Dünya | $720.4 | $350.6 | $466.8 | $650.7 | $81.82 | -51.3% | 36.2% |
| Bölgeler | 2019 (Milyon) | 2020 (Milyon) | 2021 (Milyon) | 2022 (Milyon) | Gezi başı ortalama harcama 2022 ($) |
|---|---|---|---|---|---|
| Kuzey Amerika | 221.9 | 140.8 | 184,1 | 213.5 | $1,250 |
| Avrupa | 333.5 | 175.9 | 232.2 | 300.6 | $834 |
| Asya- Pasifik | 309.9 | 133.7 | 148.1 | 242.4 | $351 |
| Latin Amerika- Karayipler | 51.7 | 25.2 | 34.7 | 47.2 | $623 |
| Orta Doğu- Kuzey Afrika | 11.9 | 4.8 | 6.2 | 10.1 | $1,354 |
| Sahra altı Afrika | 7.5 | 2.7 | 2.9 | 5.7 | $878 |
| Tüm Dünya | 936.4 | 483.0 | 608.2 | 819.4 | $794 |
Wellness yolcuları 2022 yılında 819,4 milyon uluslararası ve yurtiçi wellness seyahati gerçekleştirmiştir; bu rakam 2020 ve 2021 seviyelerine göre önemli bir artış anlamına gelmektedir. Seyahat harcamalarında olduğu gibi, wellness turizmi seyahatleri de 2022 yılı itibarıyla henüz pandemi öncesi seviyesine ulaşmamıştır ve bu durum küresel turizm pazarındaki genel kademeli toparlanmayı yansıtmaktadır.
Wellness turizminin boyutları genel turizm harcamaları arasında önemli bir yer işgal etmektedir. Wellness seyahatleri tüm turizm seyahatlerinin %7,8’ini oluştururken, 2022 yılında tüm turizm harcamalarının %18.7’sini temsil etmiştir. Bunun nedeni, wellness seyahati yapanların seyahat başına ortalama seyahat edenlerden çok daha fazla harcama yapma eğiliminde olmasıdır. Avrupa, en fazla wellness seyahatinin yapıldığı bölge olmaya devam ederken, Kuzey Amerika toplam wellness turizmi harcamalarında liderliğini sürdürmektedir. Çünkü Kuzey Amerika’da seyahat başına ortalama harcama önemli ölçüde daha yüksektir.
Seyahat başına ortalama harcamalar en hızlı Orta Doğu-Kuzey Afrika bölgesinde artarak seyahat başına 1.354 dolara ulaşmış ve 2022 yılında Kuzey Amerika’daki seviyeyi aşmıştır. Orta Doğu-Kuzey Afrika aynı zamanda genel sağlık turizmi harcamalarında da en hızlı büyüyen bölge olmuştur ve bölgedeki sağlık seyahatleri henüz tam olarak toparlanmamış olsa da sağlık turizmi harcamaları şu anda salgın öncesi seviyesini aşmıştır. Orta Doğu-Kuzey Afrika aynı zamanda bu süre zarfında genel turizm seyahatleri ve harcamaları açısından dünyanın en hızlı büyüyen bölgesi olmuştur.
Dünya bölgeleri arasında Asya-Pasifik, salgın sonrası toparlanma sürecinde en geride kalan bölge olmuştur. Bu durum büyük ölçüde, uzun süreli pandemi kısıtlamalarının 2021 ve 2022 yılları boyunca giden ve gelen seyahatleri büyük ölçüde kısıtladığı ve ayrıca iç turizmi büyük ölçüde engellediği Çin pazarından kaynaklanmaktadır. 2022 itibariyle, Çin’in sağlıklı yaşam turizmi harcamaları pandemi öncesi seviyesinin yalnızca %33’ünde ve sağlıklı yaşam seyahatleri pandemi öncesi sayısının %42’sindeydi. Çin’den giden turistlerin azlığı Japonya, Güney Kore ve Tayland gibi diğer Asya ülkelerindeki wellness turizmi parametrelerinin toparlanmasını da etkilemiştir.
Wellness turizmi ağırlıklı olarak Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya-Pasifik bölgelerinde yoğunlaşmıştır. Amerika Birleşik Devletleri tek başına 2022 yılında tüm seyahatlerin %24’ünü ve tüm harcamaların %39’unu oluşturmaktadır. Bunun nedeni, çok büyük bir ülke olan Amerika Birleşik Devletleri’nin çok büyük bir yerel sağlıklı yaşam seyahati pazarına sahip olmasıdır. Ancak, bu seyahat ve harcamaların çok büyük bir kısmı ABD iç pazarında gerçekleşmektedir. Asya Pasifik ve Avrupa bölgelerinde de bölge içi yolculuklar pazarın en önemli kısmını oluşturmaktadır.
| Bölgeler | Bölge içi seyahatler | Bölge dışı seyahatler |
|---|---|---|
| Kuzey Amerika | %96 | %4 |
| Avrupa | %95 | %5 |
| Asya- Pasifik | %81 | %19 |
| Latin Amerika- Karayipler | %76 | %24 |
| Orta Doğu- Kuzey Afrika | %50 | %50 |
| Sahra altı Afrika | %57 | %43 |
Wellness turizminin boyutları ülkeler arasında da gerek elde edilen gelir, gerekse de zaman içindeki değişimler açısından önemli farklar gösterebilmektedir. Aşağıdaki tabloda 2022 yılında wellness turizmi amacıyla en fazla seyahat geliri elde eden 20 ülke görülmektedir. Bu sıralamada, Türkiye de listeye 20. ülke olarak girmiştir. Ancak, dikkat çeken nokta, ülkemizin 2020 yılına oranla %81.9 ile en yüksek artış oranını sağlayan ülke olmasıdır. Türkiye’yi artış oranı bakımından İspanya, İngiltere ve Hindistan izlemektedir. Bu trendin bundan sonra da devam edeceği öngörülebilir.
| Ülkeler | 2022 seyahat geliri (milyar$) | 2020- 2022 değişim (%) |
|---|---|---|
| ABD | $255.9 | 49.9% |
| Almanya | $70.2 | 26.9% |
| Fransa | $ 35.5 | 27.9% |
| Avusturya | $19.5 | 37.3% |
| İsviçre | $17.7 | 11.3% |
| Japonya | $17.6 | 34.5% |
| İtalya | $15.7 | 44.6% |
| İngiltere | $15.6 | 78.7% |
| Avustralya | $14.4 | 35.4% |
| Meksika | $13.8 | 53.3% |
| İspanya | $11.4 | 80.3 |
| Çin | $11.2 | 2.3% |
| Hindistan | $11.0 | 76.8% |
| Kanada | $11.0 | 24.2% |
| Tayland | $7.8 | 35.7% |
| Danimarka | $6.0 | 18.4% |
| Güney Kore | $5.4 | 11.3% |
| Birleşik Arap Emirlikleri | $5.4 | 61.2% |
| Portekiz | $5.3 | 34.2% |
| Türkiye | $4.8 | 81.9% |
Bu yazı, Global Wellnes Institute 28/11/2023 tarihli raporu esas alınarak hazırlanmıştır.
Bu yazıda anlatılanlar bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için doktorunuzun önerileri çerçevesinde hareket ediniz.
