Kalp sağlığı ve diyetler ilişkisi konusunda Amerikan Kalp Derneği en iyilerden en kötülerine kadar bir sıralama yapmış.
Kardiyometabolik sağlık, metabolizmayı veya vücudun gıdalardaki besinleri nasıl parçaladığını ve kullandığını ve bu faktörlerin kardiyovasküler hastalıklarla nasıl ilişkili olduğunu etkileyen faktörlerin birleşimidir. Bu faktörlerden bazıları kan glikoz seviyeleri, kolesterol ve diğer lipidler, kan basıncı ve vücut ağırlığıdır.
Kardiyometabolik sağlığı korumanın en iyi yolu, uzun süre sürdürülebilecek yaşam tarzı ve beslenme alışkanlıkları edinmektir. Bazı diyet planlarını uzun vadede sürdürmek zordur. Geçici diyetten geçici diyete atlamak yerine, genel sağlıklı yaşam tarzının bir parçası haline gelen ve yaşam boyu sürdürülebilecek bir beslenme düzeni seçmek daha iyidir.
Kötü beslenmenin yanı sıra kalp hastalığı için risk faktörleri arasında aşırı kilolu veya obez olmak, sigara içmek, fiziksel hareketsizlik ve diyabetli olmak yer almaktadır.
Kalp sağlığı ve diyetler hakkında AHA raporu
Amerikan Kalp Derneği (AHA) 10 popüler diyete, beslenme şekillerinin derneğin kalp sağlığı için beslenme kılavuzuyla ne kadar uyumlu olduğuna göre puan verdi.
Karbonhidratları kısıtlayabilen ve doymuş yağı dikkate almadan proteini vurgulayan keto ve paleo planları gibi diyet trendleri son yıllarda sayıca patladı. AHA bildirisinin yazarları, sosyal medyanın hem diyetleri hem de bunların sağlığa faydaları hakkındaki yanlış bilgileri daha da kötüleştirdiğini belirtti.
Araştırmacılar 10 diyetin her birine, önerilen beslenme düzeninin AHA’nın kalp-sağlıklı beslenme düzeninin özellikleriyle ne kadar uyumlu olduğuna göre puan verdi. Bu özellikler şunlardır:
- Bitkisel kaynaklar, balık, az yağlı süt ürünleri ve yağsız et gibi sağlıklı protein kaynaklarının seçilmesi
- Tropikal yağlar (hindistan cevizi veya palmiye gibi), hayvansal yağlar veya kısmen hidrojenize yağlar yerine sıvı bitkisel yağlar (zeytin veya avokado gibi) kullanmak
- Ultra işlenmiş gıdalar yerine işlenmemiş bütün gıdaları tercih etmek
- Çeşitli ve bol miktarda sebze yemek
- Rafine edilmiş tahıllar yerine tam tahıllar yemek
- Şeker eklenmiş içecekleri minimumda tutmak
- Alkolden uzak durmak
AHA Tarafından yapılan kalp sağlığı ve diyetler sıralaması
Kademe 1 (85’ten Yüksek Puan)
- DASH tarzı beslenme düzeni
- Akdeniz tarzı diyet
- Peskateryen diyet
- Vejetaryen diyet
Kademe 2 (75 ila 85 Puan)
- Vegan diyet
- Düşük yağ içerikli diyet
Kademe 3 (55 ila 74 Puan)
- Çok düşük yağlı diyet
- Düşük karbonhidratlı diyet
Kademe 4 (55’ten Az Puan)
- Paleo diyeti
- Ketojenik diyet
Keto ve Paleo Kalp Sağlığı İçin En Düşük Sırada
Bu ultra düşük karbonhidratlı diyetler, takipçilerini nişastalı olmayan sebzeler, fındık ve balık yemeye, alkol ve ilave şeker alımını minimumda tutmaya yönlendirse de, diyetler doymuş yağ da dahil olmak üzere yağ bakımından yüksek ve lif bakımından düşüktür. Ketojenik ve paleo diyetleri uygulayan kişiler genellikle diyete başladıktan sonraki ilk altı ay içinde kilo vermelerine rağmen, bir yıl sonra bu yarar yaşam boyu benimsenmesi daha kolay olan daha az kısıtlayıcı diyetleri uygulayan kişilerle aynı düzeydedir.
Akdeniz Diyeti Hala En İyiler Arasında, Ancak Bir Uyarı ile
Tam tahılları, yağsız etleri ve bol miktarda sebzeyi vurgulayan Akdeniz beslenme tarzı, AHA tarafından uzun süredir kalp sağlığını desteklemek için en iyi beslenme yollarından biri olarak savunulmaktadır. Güncellenen kılavuzda yazarlar, diyetin AHA’nın alkolün sınırlandırılması veya ortadan kaldırılması tavsiyesine aykırı olarak orta düzeyde alkol tüketimini, özellikle de kırmızı şarabı içermesi tavsiyesine dayanarak birkaç puan düşürüldüğünü belirtmişlerdir. Kalp hastalığına yakalanma riski yüksek olan ya da kalp krizi veya felç gibi bir kalp olayı geçirmiş olan kişilere alkol önerilmemektedir. Düzenli olarak alkol almak kilo verme çabalarını da engelleyebilir.
DASH Diyeti Mükemmel Bir Puan Aldı
DASH tarzı beslenme düzeni, AHA’nın kalp-sağlıklı beslenme kılavuzlarının tamamını karşılamaktadır. Bu diyet tuz, ilave şeker, alkol, tropikal yağlar ve işlenmiş gıdalar açısından düşük, nişasta içermeyen sebzeler, meyveler, tam tahıllar ve baklagiller açısından zengin gıdalar içermektedir. Protein çoğunlukla fasulye, fındık veya baklagiller gibi bitkisel kaynaklardan veya balık veya deniz ürünleri, yağsız et ve az yağlı veya yağsız süt ürünlerinden gelir.
Esasen, beslenme düzeni Akdeniz diyetinin beslenme şeklini takip eder, sadece ılımlı alkol tüketimi yoktur.
AHA Uzun Vadeli Başarı ve Kalp Sağlığı için Çeşitliliği Vurguluyor
En yüksek kademede puan alan dört beslenme şeklinin tümü – DASH diyeti, Akdeniz diyeti, pescatarian (balık yemek ama başka et yememek) ve sür ürünü ile yumurta içeren vejetaryen diyetler insanların çeşitli yiyecekler yemesine izin verir, bu da faydalarının anahtarıdır.
Vegan ve az yağlı diyetler, çeşitlilikten yoksun oldukları için ikinci sırada yer alırlar, bu da onlara bağlı kalmayı zorlaştırabilir ve besin eksikliklerine neden olabilir. Çok düşük yağlı ve çok düşük karbonhidratlı diyetlerin her ikisi de üçüncü sırada, keto ve paleo diyetlerinden hemen önce yer almıştır, çünkü her ikisi de AHA kılavuzlarının önerdiği önemli gıdaları kısıtlamaktadır.
Düşük karbonhidratlı diyetler insanlara meyvelerden, tam tahıllardan ve baklagillerden kaçınmalarını söyler, bu da yanlışlıkla düşük lif alımına yol açar ve besin eksikliklerine neden olabilir. Düşük yağlı diyetler kalp sağlığı için zararlı olan doymuş hayvansal yağlardan kaçınırken, B-12 vitamini, esansiyel yağ asitleri ve protein eksikliğine yol açarak anemi ve kas zayıflığına neden olabilir.
Bu yazıda anlatılanlar bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için doktorunuzun önerileri çerçevesinde hareket ediniz.
