Selanik gevreği olarak bildiğimiz çıtır atıştırmalıklar tüm Akdenizde yaygındır ve Yunanistan’da biscota / paxemadia (Peksimet: Saklanmak üzere, dayanıklılığını artırmak için dilimlenip fırında kurutulmuş ekmek), İtalya’da biscotti, İspanya’da carquinyoli (Katalanca: keɾkinyoli) adlarıyla bilinir. Eski Fransızca’ya ait bir kelime olan “bescoit” İngilizce’ye “bisküvi” olarak geçmiştir, ancak İngilizce’de “bisküvi”, özel olarak iki kere-pişmiş bisküvi anlamına gelmez.
Biscotto kelimesi, modern italyanca’da her türlü bisküvi (veya kurabiyeyi) ifade etmek için kullanılan Latince “biscoctus” kelimesinden gelir ve “iki kere pişirilmiş” anlamına gelir. İki kez fırınlanmış fırında pişirilmiş ürünler kendilerine özgün yapıya kavuşur, bu yüzden çok uzun süre saklanabilirlerdi.
Eski Roma döneminden beri yapılan bu lezzetli kurabiyenin 1. yüzyılda Roma’da yaşamış yemek yazarı Paxamus’tan geldiği de söylenir. Bu bozulmaz yiyecekler, yolculuklarda ve savaşlar sırasında çok tercih edilirdi, bu nedenle Roma lejyonlarının temel gıda maddesiydi.
Yunancadaki paxemadia sözcüğü peksimet’i anımsatsa da, Farsça’da katı ekmek anlamına gelen beksimed, Arapça’da,Türkçe’de, Sırpça ve Hırvatça’da ve de Romence’de, birbirine çok benzer adlarla anılan kurutulmuş ekmektir. Çoğu araştırmacının birleştiği nokta sözcüğün Mezopotamya dillerine dayandığıdır. Zaten büyük iparatorlukların uzun sürelerle hüküm sürdüğü ve halklar arası ilişkilerin çok yoğun olduğu Akdeniz havalisinde bu yiyeceğin kökeninin neresi olduğu hiç önemli değil.
Şimdi, ev yapımı ve sağlıklı Selanik gevreği yapımına bakalım.
Malzemeler
- 4 adet yumurta
- 3 yk sıcak su
- 2 yk bal
- 1 yk sirke
- 1 yk tereyağı eritilmiş
- 1 pk kabartma tozu
- 1 fincan kuru meyve
- 1 fincan fındık
- 2 fincan tam tahıllı un
Talimatlar
- yumurta ve sıcak suyu 2 dakika kadar çırpın
- Balı karıştırın ve tamamen eriyinceye kadar çırpmaya devam edin
- Un hariç tüm diğer malzemeleri sırayla ekleyip karıştırın
- Unu yavaş yavaş ekleyerek karıştırmayı sürdürün. Kek hamurundan daha yoğun kıvamlı olmalı
- Dikdörtgen bir borcama yağlı kağıt serip harcı dökerek eşit olarak yayın
- 170 derecelik fırında pembeleşene kadar pişirin
- Sonrasında fırından çıkarıp soğutmaya bırakın
- İyice soguduktan sonra 1,5 saat kadar buzlukta bekletin
- Buzluktan çıkardıktan sonra ince şeritler halinde dilimleyip tekrar fırına atın ve 25 dk kadar yine 170 derecede pişirin
- Kıtır kıtır kıvama geldiğinde fırından çıkarın
Ben un olarak çavdar unu, meyve olarak da kuru vişne ve kuru çilek kullandım. Siz un ve kuru meyve tercihlerinizi kendi istediğiniz gibi organize edebilirsiniz. Eğer küçük dikdörtgenler halinde kesiyorsanız ara öğün olarak 4-5 adet tüketebilirsiniz ve sağlıklı beslenmenin bir parçası olabilir. Şimdiden afiyet olsun.
Bu yazıda anlatılanlar bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için doktorunuzun önerileri çerçevesinde hareket ediniz.
