Pek çok yaşamsal fonksiyonda yer alan omega 3 yağ asitleri dışarıdan alınmak zorundadır. Omega 3 yararları ve gereksinimi bu yazının konusunu oluşturuyor.
Omega 3 yararları
Gebelik ve süt verme
Gebelik ve süt verme dönemlerinde annenin omega 3 almasının bebeğin zeka ve göz gelişimine olumlu etki yaptığını gösterir pek çok çalışma mevcuttur. Bu nedenle gebelik ve süt verme dönemlerinde omega 3 yağ asitlerinden zengin beslenme önerilmektedir.
Kan yağları
Yüksek doz kullanılan omega 3 yağ asitleri özellikle yüksek trigliserid düzeylerini düşürmekte oldukça yararlı olmaktadır. Omega 3 yağ asitleri bu şekilde kalp ve damar hastalıklarının önlenmesine dolaylı katkıda bulunabileceği düşünülmektedir. Bu nedenle, hipertrigliseridemi tedavisinde fibrat grubu ilaçlar kullanılamadığı zaman yüksek doz omega 3 kullanımı önerilmektedir.
Kanser
Omega 3 yağ asitlerinin özellikle barsak, prostat ve meme kanserlerinin riskini azaltabildiğine dair bulgular mevcuttur. Ayrıca omega 3 yağ asitleri kemoterapiye destek olabilir ve kanser komplikasyonlarını azaltabilirler.
Hipertansiyon
Omega 3 yağ asitleri kan basıncı kontrolunu kolaylaştırarak hipertansiyon tedavisine katkıda bulunabilirler.
Karaciğer yağlanması
Omega 3 yağ asitlerinin karaciğer yağlanmasını azaltabildiği gösterilmiştir. Bu nedenle karaciğer yağlanmasında omega 3’ün tedavi aracı olarak kullanımı önerilmektedir.
Depresyon ve anksiyete
Omega 3 yağ asitleri depresyon ve anksiyete belirtilerini hafifletebilirler.
Enflamasyon
Enflamasyon üzerine olumlu etkileri olan omega 3 yağ asitleri enflamatuar hastalıklarda destek tedavisi olarak kullanılabilirler.
Dismenore
Omega 3 yağ asitleri dismenore (ağrılı adet görme) belirtilerini hafifletebilirler.
Dikkat dağınıklığı
Bu esansiyel yağ asitleri dikkat dağınıklığı/hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda belirtileri azaltabilirler.
Astım
Çocuklarda ve gençlerde omega 3 kullanımı ile astım ataklarının azalmasının sağlanabildiği gösterilmiştir.
Demans
Omega 3 yağ asitlerinin kullanımı ile Alzdeimer hastalığı ve demans gelişme riskinin azaltılabildiği gösterilmiştir.
Ancak, koroner kalp hastalığı risk faktörlerinin çoğuna olumlu etki etmelerine karşılık omega 3 yağ asitlerinin kalp krizi veya inme üzerine olumlu etkileri gösterilememiştir.
Cilt ve saç sağlığı
Omega 3 yağ asitlerinin cilt ve saç sağlığı üzerine olan olumlu etkileri aşağıdaki şekilde görülmektedir.
Günlük omega 3 gereksinimi
Amerikan Tarım ve Sağlık Bakanlıkları ve Avrupa Gıda Güvenlik Otoritesi (EFSA) günde en az 250- 500 mg EPA/DHA kombinasyonu tüketilmesini önermektedir. Gebelerde ve süt veren annelerde ise bu miktarın yaklaşık iki katı önerilmektedir.
AHA tarafından kalp ve damar hastalıklarına karşı koruyucu olmak üzere haftada iki kez yağlı balık tüketilmesi önerilir.
NASEM önerilerinde de günlük ALA alımının erkekler için 1.6 gram, kadınlar için 1.1 gram olması gerektiği belirtilmektedir.
Diğer taraftan, omega 3 gereksinimini belirleyen bir başka faktörün de alınan omega 6 miktarı olduğunu akılda tutmak gerekir. Alınan omega 6 miktarının azaltılması omega 3 gereksiniminin de azalmasına yol açar.
Omega 3 almanın en sağlıklı yolu haftada en az iki kez yağlı balık tüketmektir. Ancak, yeterli balık veya deniz ürünü tüketilmiyorsa supleman kullanmakta yarar vardır.
Bu yazıda anlatılanlar bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için doktorunuzun önerileri çerçevesinde hareket ediniz.
