Sağladığı mutluluk ve tatmin duygusunun yanısıra, sağlık açısından da seksin yararları hiç küçümsenmemesi gereken ölçüdedir.
Seks, insanoğlunun bildiği en zevkli aktivitelerden biridir. Vücudunuzun en azından geçici olarak bir başkasının mülkiyetine geçmesine izin vermenin verdiği yakınlık, bu dünyanın dışında bir deneyimdir. Ancak bunun çok ötesinde, seksin önemli sağlık yararları vardır.
Üreme işlevinin ötesinde seks, çoğu ilişkide ve evlilikte en güçlü bağlayıcı unsurlardan biri olarak da kabul edilmektedir. Yapılan bir araştırmaya göre, yaşlı insanların büyük bir kısmı seksin mutluluklarının ve partnerleriyle olan ilişkilerinin önemli bir parçası olduğu konusunda hemfikirdir.
Seksin zevkli etkilerinin ve ilişkileri güçlendirmedeki rolünün yanı sıra, işte muhtemelen daha önce bilmediğiniz sağlık açısından seksin yararları:
- Kadınlarda kalp- damar sağlığına olumlu etki: Yapılan bir araştırma, düzenli cinsel ön sevişme, uyarılma ve cinsel ilişkinin kardiyovasküler sağlığı iyileştirdiğini ortaya koymuştur. Araştırmadan elde edilen sonuçlar, düzenli seksin kadınlarda kardiyovasküler sağlığı geliştirme eğiliminde olduğunu, ancak erkeklerde böyle olmadığını göstermiştir. Bunu desteklemek üzere çeşitli hipotezler ortaya atılmış olup, bunlardan biri düzenli seksin sempatik sinir sistemi ve testosteronun periyodik olarak uyarılmasının erkeklerde kardiyovasküler sağlığın olumsuz etkilenmesinde sinerjik bir rol oynayabileceğini açıklamaktadır. Genel olarak seks, kalp fonksiyonlarını iyileştirmenin yanı sıra eNOS (endotel kaynaklı Nitrik Oksit Sentaz) salınımı yoluyla diğer organlara kan akışını iyileştirebilen hafif veya orta dereceli bir fiziksel egzersiz şekli olarak kabul edilebilir. Bu da hipertansiyon ve diğer kalp hastalıklarının görülme sıklığının azalmasıyla ilişkilendirilebilir.
- Uyku kalitesinde artma: Araştırmalar, orgazm sırasında ve sonrasında salgılanan oksitosin ve prolaktin hormonlarının daha iyi uyku kalitesine katkıda bulunabileceğini göstermiştir. Bu hormonlar doğrudan partnerler üzerinde sakinleştirici bir etki yaratmanın yanı sıra kortizol ve katekolaminler (adrenalin) gibi stres hormonlarını azaltır. Orgazmın neden olduğu bu hormonal değişikliklerin hem partnerli sekste hem de mastürbasyonda meydana geldiği bulunmuştur. Bununla birlikte, seks ve orgazmın uyku getirici etkilerinin, partnerli seks sonrasında erkeklerde kadınlardan daha fazla olduğu gösterilmiştir. Tam tersine, düşük uyku kalitesi veya uyku yoksunluğu kadınlarda cinsel uyarılma ve arzunun azalmasına, erkeklerde ise sertleşme sorununa yol açabilir.
- Duyguduruma olumlu etki: Duygudurum sorunları günümüzde en yaygın ruh sağlığı sorunlarından biridir. Düzenli seks stresi azaltmaya ve ruh halini iyileştirmeye yardımcı olur, aynı şekilde uyku kalitesini de artırır. Seks sırasında yoğun zevk deneyimine neden olan dopaminin yanı sıra oksitosin, seksten saatler sonra da devam edebilir ve gün boyunca aynı etkileri yaratabilir. Ayrıca, son cinsel deneyim ve bunun ne kadar zevkli olduğunu hatırlamak bile beyinde bu hormonların salınımını anında tetikleyebilir ve deneyimi biraz olsun yeniden yaşamayı sağlayabilir. Bu da gün boyunca duyguduruma olumlu etki yaparak ruh sağlığını dengelemeye yardımcı olabilir.
- Depresyon ve anksiyete riskinde azalma: Gün boyunca ruh halini iyileştirmenin yanı sıra, düzenli seksin depresyon ve anksiyete riskini azalttığı gösterilmiştir. COVID-19 karantinası sırasında yapılan bir araştırmaya göre, pandeminin depresyon ve anksiyete insidansında artışa yol açtığı, ancak karantina sırasında cinsel olarak aktif olan kişilerde bunların önemli ölçüde daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Kadınlarda, seksin ruh hali ve aile ve arkadaşlarla ilişkiler gibi diğer alanlar üzerindeki yararlı etkileri, partnerli seks sırasındaki penis uyarımı ile mastürbasyondan kaynaklanan klitoral uyarımdan daha belirgindir.
- Bağışıklık sistemine olumlu etki: İmmünoglobin A (IgA) normalde tükürük ve gözyaşı gibi vücut sıvılarına salgılanan ve bu yollarla enfeksiyonlara karşı savaşmaya yardımcı olan doğal bir antikordur. Cinsel olarak aktif olan üniversite öğrencileri arasında tükürüklerinde üretilen immünoglobulin A seviyelerini tespit etmek için yapılan bir çalışmada, sık seks yapanlarda (haftada bir ila iki kez) tükürük IgA seviyelerinin seks yapmayanlara, seyrek seks yapanlara (haftada bir kereden az) ve çok sık seks yapanlara (haftada üç veya daha fazla kez) göre önemli ölçüde daha yüksek olduğu gösterilmiştir.
- Prostat kanserine karşı koruma: Prostat kanseri erkeklerde en sık görülen kanserdir. Yaşlı erkeklerde daha sık görülür. Cinsel ilişki ve boşalmanın erkeklerde prostat kanseri görülme sıklığını azalttığı gösterilmiştir. Kesin mekanizma bilinmemekle birlikte, 2016 yılında yapılan bir çalışma, seks ve boşalma sıklığının erkeklerde prostat kanserine karşı daha yüksek koruma ile ilişkili olduğunu göstermiştir.Mekanizma iyi bilinmemekle birlikte, boşalmanın prostat içeriğini boşaltmaya yardımcı olduğu ve kansere katkıda bulunabilecek her şeyi ortadan kaldırdığı açıklanabilir.
- Ağrı kontrolü: Seks hem erkeklerde, hem de kadınlarda ağrıyı kontrol etmeye yardımcı olur. Endorfinler, hipofiz bezinde vücut tarafından üretilen iyi hissettiren hormonlar ve kimyasal nöropeptitlerdir. Bbunlar beyne giden ağrı yollarını bloke ederek ağrıyı geçirmeye yardımcı olurlar. Genel olarak, endorfinler vücudun herhangi bir yerindeki ağrıyı engellemeye yardımcı olur ve ayrıca size genel bir refah hissi verir. Seks sırasında salgılanan endorfinler, özellikle adet dönemindeki rahim kramplarıyla ilişkili ağrıların hafifletilmesine yardımcı olabilir. Bu bağlamda, regl döneminde seks yapmak özellikle yararlı olabilir.
- Hamile kadınlarda daha kolay doğum ve daha çabuk iyileşme: Orgazm sırasında salgılanan hormonlar ağrıya yardımcı olmanın yanı sıra doğum sırasında rahim kasılmalarının kalitesini de artırır. Oksitosin bunun en önemli örneğidir. Hamilelik sırasında düzenli seks, pelvik taban kasının gücünü de artırır ve doğumu daha kolay ve hızlı hale getirir.
- Kilo vermeye destek: Düzenli seks kilo kaybı için egzersiz sayılabilir. İyi bir egzersiz yapmanın ve kalori yakmanın çok daha etkili yolları olduğu doğrudur, ancak hiçbiri 30 dakikalık yoğun cinsel aktiviteden daha eğlenceli değildir. Seks, hafif ve orta dereceli egzersizlerle benzer faydalı etkilere sahiptir ve maksimum rahatlama sağlarken kalori kaybetmeye yardımcı olabilir. Yarım saatlik bir sevişme 80’den fazla kalori yaktırır. Egzersiz ve iyi kilo kontrolü genel güzelliği ve görünümü iyileştirirken, aynı zamanda kardiyovasküler sisteme de fayda sağlar. Bu durumda, düzenli seksi iki kuşu hedef alan tek bir atış olarak düşünebilirsiniz.
- Seks ömrü uzatır: Her cinsel aktivitenin doruk noktası orgazmdır ve birçok hormon orgazm ile bağlantılı olsa da, özellikle dehidroepiandrosteron bağışıklığı artıraır,doku onarımına yardımcı olur ve cildi sağlıklı tutar. Haftada en az iki kez orgazm olan erkeklerin, sadece birkaç haftada bir seks yapan erkeklerden daha uzun yaşadıkları söylenmektedir. Bu, kardiyovasküler hastalıkları, prostat kanserini ve akıl hastalığını önlemedeki etkileri yoluyla olabilir. Düzenli seksin kadınlarda meme kanseri riskini azalttığı da tespit edilmiştir.
Cinsel ilişkinin sıklığı cinsel partnerin mevcudiyeti, üreme ihtiyaçları ve ilişki durumu gibi çeşitli faktörlere bağlıdır. Çiftlerin ne kadar meşgul olduklarına bakılmaksızın haftada en az bir kez seks yapmaları tavsiye edilir. Çocuk bekleyen çiftler için haftada en az üç kez seks önerilir.
Buna karşılık, evli olmayan veya düzenli bir cinsel partneri bulunmayan kişilerde seks bir takım sorunlara yol açabilir. Bu durumda birden fazla cinsel partnere sahip olma eğilimi yüksektir ve buna bağlı olarak cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, istenmeyen gebelikler, kürtajlar ve bir ayrılığı takip edebilecek duygusal travmalar geliştirme riski daha yüksektir.
Seks, yoğun bir zevk sanatı, bir üreme süreci ya da bir spor veya egzersiz olarak kabul edilmiş olabilir, ancak seksin sağlığa olan yararları da gözden kaçırılmamalıdır.
Bu yazıda anlatılanlar bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için doktorunuzun önerileri çerçevesinde hareket ediniz.
