Hücrelerin doğru çalışmasını sağlayan elementlerden biri olan potasyum eksikliği belirtileri her zaman doğru algılanmayabilir.
Vücuttaki sıvı –elektrolit dengesini sağlayan potasyum çeşitli hücre işlevlerinde önemli bir rol üstlenir. Ispanak, maydanoz ve marul gibi yeşil yapraklı sebzeler başta olmak üzere; kuru baklagiller, kuruyemişler, kuru meyveler, patates ve muz ile erik gibi meyvelerde bolca bulunan potasyumun yeterli tüketimi sağlıklı ve doğru çalışan bir vücut için önem taşır.
Potasyum, hücre içi sıvıda yüksek miktarda bulunan pozitif yüklü bir elementtir. Vücuttaki sıvı- elektrolit dengesini sağladığından hayati öneme sahip bir mineral olan potasyumun eksikliği ve fazlalığı ciddi semptomlara yol açabilmektedir. Besinler ile alınan potasyum ince bağırsaklardan emilirken, atımı böbrekler tarafından gerçekleştirilir. Yetişkinlerin günde en az 2 gram potasyum alması gerekmektedir.
Potasyum vücutta sodyum ile birlikte çalışarak sıvı dengesini ve hücre içi sıvının devamlılığını sağlar. Vücutta iskelet ve kalp kası aktivitesi için potasyuma ihtiyaç duyulur. Bunun yanı sıra temel besin öğelerinden karbonhidrat ve protein metabolizmasında yer alan potasyum vücudun temel enerji kaynağı olan glikozun glikojen şeklinde depolanmasını ve protein biyosentezini sağlar. Ayrıca potasyum eletrokimyasal uyarıların iletimini sağlar ve kas kasılmasını düzenler.
Ciddi potasyum düşüklüğü önemli sorunlara yol açabilirse de, orta derecede potasyum eksikliğini anlamak her zaman çok kolay olmayabilir. Aşağıda başlıca orta derecede potasyum eksikliği belirtileri sayılmaktadır:
- Karında şişkinlik veya kramp tarzı ağrılar: Sindirim sistemi düz kas dokusu ile kaplıdır ve otonom sinir sistemi tarafından kontrol edilir. Potasyum, si̇ndi̇ri̇m de dahi̇l olmak üzere si̇ni̇r ağının fonksi̇yonlarını uyarmaya yardımcı olan bi̇r elektroli̇tti̇r. Potasyum eksik olduğunda bağırsaklar normal çalışmaz ve bu da sağlıklı sindirimi tehlikeye atar.
- Yorgunluk: Potasyum eksikliğinin belki de en yaygın belirtisi yorgunluk ve bitkinlik hissidir. Potasyum vücuttaki̇ her hücreni̇n i̇şlevselli̇ği̇nde rol oynar ve dengeli̇ beslenmeni̇n önemli̇ bi̇r parçasi ve enerji̇ üreti̇mi̇ni̇n kri̇ti̇k bi̇r bi̇leşeni̇di̇r. Bu nedenle, enerji̇ üreten bi̇r şeyden yeteri̇nce tüketmemek daha az enerji̇ i̇le sonuçlanabi̇li̇r.
- Beyin Sisi: Düşük potasyum sevi̇yeleri̇ ayni zamanda beyni̇n normal elektri̇ksel akti̇vi̇tesi̇ni̇ de engelleyebi̇li̇r. Bu durum beyi̇n si̇si̇ne yol açabi̇li̇r. Yeterli potasyum almak, özellikle zorlu meslekleri olan veya okulda olan bireylerde beyin fonksiyonu için gereklidir.
- Kabızlık: Düşük potasyum seviyeleri kabızlığa neden olur. Çok fazla potasyumun da aynı etkilere neden olabileceğini belirtmek gerekir.
- Susuzluk hissi veya sık idrara çıkma: Kandaki potasyum seviyesi düşük olduğunda susama hissi veya sık idrara çıkma meydana gelebilir. Bu durum özellikle vücudun sodyum seviyesi de düşük olduğunda geçerlidir. Bu elektrolitlerin eksikliğinde böbrekleri̇n su tutma yeteneği̇ baskılanır ve bu suyun i̇drar olarak atılması gereki̇r. Vücut su dengesini düzenleme yeteneğini kaybeder ve bu da sık ve/veya aşırı susuzluk hissi yaratabilir.
- Kalp çarpıntısı: Potasyum kan basıncının düzgün bir şekilde düzenlenmesi için önemlidir. Kan basıncı kalp atış hızını doğrudan etkiler, bu da yeterli potasyum seviyelerinin kalp atış hızı için önemli olduğu anlamına gelir. Düşük potasyum seviyeleri potansiyel olarak düzensiz kalp atışlarına ve hatta kalp çarpıntısına neden olabilir. Aşırı poasyum düşüklüğü ise yaşamı tehdit edebilen ciddi ritm bozukluklarına neden olabilir.
- Kulaklarda çınlama: Yetersiz potasyum düzeyleri dolaylı olarak kulaklarda çınlamaya neden olabilir. Bunlar genellikle düzensiz kalp atışı veya kalp çarpıntısının ikincil belirtilerdir.
- Ci̇lt sorunları: Potasyum vücuttaki̇ her hücreni̇n sağlikli i̇şleyi̇şi̇nde rol oynadiğindan, kroni̇k potasyum eksi̇kli̇ği̇ akne ve kuru ci̇lt gi̇bi̇ ci̇lt sorunlarina yol açabi̇li̇r. Muhtemelen bu besin maddesi cildimizin sağlıklı kalmasına da hizmet etmektedir.
Orta derecede potasyum eksikliğini gidermek için takviye almak gerekmez, hatta bilinçsiz alınan potasyum takviyeleri ciddi sorunlara neden olabilir. Bunun yerine, potasyum eksikliğini gidermek için potasyumdan zengin besinleri tüketmek daha doğru bir davranıştır.
Bu yazıda anlatılanlar bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için doktorunuzun önerileri çerçevesinde hareket ediniz.
