Kalp tümörleri nadir olarak görülmelerine karşılık, kalbin içinde olmaları nedeniyle oldukça ciddi sorunlara yol açabilen oluşumlardır.
Kalp tümörleri direkt kalp dokusundan kaynaklanan tümörler (primer kalp tümörleri) ve kalp dışı doku ve organlardan kaynaklanıp kalbi tutan tümörler (sekonder veya metastatik kalp tümörleri) olarak ikiye ayrılabilir.
Primer kalp tümörleri sitolojik yapılarına göre iyi huylu (benign) ve kötü huylu (malign) olmak üzere ikiye ayrılır. Görülme sıklığına göre benign primer kalp tümörleri; miksoma, lipoma, papiller fibroelastoma, rabdomiyoma, fibroma, hemanjioma, teratoma, atriyoventriküler düğümün mezotelyoması, granüler hücreli tümör, nörofibroma, lenfanjioma, ve hamartomadır.
Kötü huylu primer kalp tümörleri ise; anjiosarkoma, rabdomiyosarkoma, mezotelyoma, fibrosarkoma, malign lenfoma, iskelet dışı osteosarkoma, timoma, nörojenik sarkoma, löyomiyosarkoma, liposarkoma, ve malign teratom şeklinde sıralanabilir.
Otopsi serilerinde kalp tümörlerinin görülme sıklığı %0.2- 0.3 arasındadır. Selim primer kalp tümörlerine malign olanlardan daha sık rastlanmaktadır.
Selim kalp tümörleri
Miksoma
Miksoma en sık görülen kalp tümörüdür ve tüm kalp tümörlerinin %30-50sini oluşturur. Bu nedenle miksoma konusu ayrı bir yazıda ele alınacaktır.
Rabdomiyoma
Rabdomiyoma en sık çocuklarda, nadiren de erişkinlerde görülen bir selim kalp tümörüdür. Bu tümör sıklıkla ventriküllerin yüzeyinden kaynaklanır. Bu tip kalp tümörleri kalbin içindeki kan akımını engelliyebilir veya sinus düğümünden çıkan uyuarıların iletilmesini bozabilir. Bu tümörün yaygın şekli tüm kalbi etkileyip total kalp yetmezliğine yol açabilir.
Rabdomiyoma doğumsal orijinlidir, yaklaşık %30 sıklıkta tuber sklerozis ile birlikte görülür. Tümörün kısmen veya tamamen cerrahi olarak çıkarılmasından hastalar yarar görebilir.
Fibroma
Fibromalar her yaşta görülebilen, fakat en sık 10 yaşından önce rastlanan selim kalp tümörleridir. Bu tümörler soliterdir, genellikle sol ventrikül serbest duvarını veya intraventriküler septumu tutarlar. Tümör sert, beyaz renkli, yuvarlak, kapsülsüz ve sınırları düzgündür.
Fibromalar büyüklüklerine göre konjestif kalp yetmezliğine, ciddi ritm ve ileti bozukluklarına, kalp kapaklarında fonksiyon bozukluğuna, ve ani ölüme yol açabilirler. Tedavisi tümörün cerrahi olarak çıkarılmasıdır.
Lipoma
Kalbi ve perikardı tutabilen selim tümörlerdendir. Lipomaların çoğu küçük ve asemptomatiktir, yaygın oldukları zaman diğer selim kalp tümörlerinkine benzer semptomlar verebilirler. Lipomaları interatriyal septumun yağlı hipertrofisinden ayırt etmek gerekir.
Atriyoventriküler Düğüm Tümörü
Bu tümör atriyoventriküler düğümden kaynaklanan bir tür mezotelyomadır. Bu tümör konjenital kalp bloklarının ve ani ölümün nadir sebeplerindendir, her yaşta ve sıklıkla kadınlarda görülür. Tümörün çapı genellikle 1 cm den daha küçük olduğu için klinik olarak veya otopside teşhis etmek çok zordur.
Papiller Fibroelastoma
Kalp kapaklarından ve onlara komşu endokardiyumdan kaynaklanan selim tümörlerdir. Bu tümörler sıklıkla postmortem olarak tesadüfen tesbit edilirler, seyrek olarak kapakların fonksiyonlarını bozarak semptomlara yol açabilirler.
Hemanjioma
Vasküler yapılardan kaynaklanan endotelyal hücrelerin çoğalmasıyla oluşan selim tümörlerdir. Değişik büyüklükte olup tüm miyokardı tutabilirler, nadir görülürler ve otopside tesadüfen tesbit edilirler.
Kalbin primer habibis tümörleri
Kalp tümörlerinin yaklaşık dörtte biri habistir. Habis kalp tümörlerinin hemen tamamını anjiosarkom, rabdomiyosarkom, fibrosarkom gibi sarkomlar oluşturur.
Bu tümörlerde yaşam süresi çok kısadır. Malign tümörlerde geniş bir miyokard sahası tutulduğundan veya metastazların mevcudiyetinden dolayı genellikle cerrahi tedavi yöntemi tercih edilmez.
Cerrahi tedaviye yanıt verebilecek selim bir tümörün malign tümörden ayırt edilmesi gerekiyorsa, o zaman cerrahi girişim yapılabilir. Malign kalp tümörlerinde tercih edilen tedavi yöntemleri genellikle kemoterapi ve radyasyon tedavisidir.
Sekonder kalp tümörleri
Sekonder kalp tümörlerinin tamamı habistir. Sekonder kalp tümörleri görülme sıklığına göre melanoma, lökemia, bronkojenik karsinoma, meme karsinomu, lemfoma, özofagus karsinomu, over karsinomu, pankreas karsinomu, mesane karsinomu, mide karsinomu, böbrek karsinomu, prostat karsinomu, kolon karsinomu, serviks karsinomu, tiroid karsinomu ve hepatoma olarak sıralanabilir.
Sekonder kalp tümörleri lokalizasyonlarına göre semptomlara yol açarlar, en sık görülen semptomlar perikard boşluğunda sıvı toplanmasına bağlı olanlardır.
Sekonder kalp tümörlerinde tedavi perikardiyosentez gibi palyatif tedaviye yöneliktir.
Bu yazıda anlatılanlar bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için doktorunuzun önerileri çerçevesinde hareket ediniz.