Grip ve kalp hastalıkları

Okuma süresi: 4 dakika

Grip mevsimi kapıda. Kalp hastaları için grip geçirmenin tehlikeli olduğu hep söylenir. Peki grip ve kalp hastalıkları arasındaki ilişki nedir?

Grip nedir?

Grip (influenza), grip virüsü tarafından oluşturulan bir solunum yolları enfeksiyonudur. Bu hastalık öksürük ve aksırıkla içinde hastalığa neden olan canlı virüsleri taşıyan damlacıkların çevreye saçılması sonucu yayılır. Salgınları genellikle kışa girerken (Ekim – Kasım aylarında) ve yaza girerken (Mart – Nisan aylarında) daha çok görülür. Grip her birkaç yılda bir dünyada salgın yapar ve yılda yaklaşık 350 milyon kişi bu hastalığa yakalanır.

Genellikle kış aylarında ve salgınlar şeklinde seyreden bu enfeksiyon hakkında ayrıntılı bilgi almak için Khan Academy tarafından hazırlanan aşağıdaki videoları izleyebilirsiniz.

Grip belirtileri nelerdir?

Gribin kuluçka süresi 2- 4 gündür. Sonrasında hastalık aniden ortaya çıkar. Sık görülen belirtiler arasında ateş (38 – 41°C), baş ağrısı, yorgunluk hissi, kuru öksürük, boğaz ağrısı, burun akıntısı ve adale ağrıları gibi yakınmalar vardır. Hastaların çoğu 1- 2 haftada kendiliğinden iyileşirken, % 15- 20 arası hastada komplikasyonlar görülebilir.

Grip komplikasyonları nelerdir?

Çok sık olmamakla birlikte, grip şu komplikasyonlara yol açabilir:

• Zatürre (pnömoni- akciğer iltihaplanması): Grip kendisi zatürreye yol açabildiği gibi, bakterilerin yol açtığı zatürreyi de tetikleyebilir ve bunun sonucunda ağır solunum yetmezliği ortaya çıkabilir.
• Kalp komplikasyonları: Grip kalp krizlerini tetikleyebilir veya miyokardit (kalp kası iltihaplanması) yapabilir.
• Beyin komplikasyonları: Grip beyinde iltihaplanma nedeni olabilir ve bunun sonucunda ağır merkez sinir sistemi hasarı yapabilir.

Bu komplikasyonlar nadir değildir. Grip geçirenlerin yaklaşık %1 kadarının hastaneye yatması gerekir. Hastaneye yatması gereken her 8 kişiden birinde ani kalp problemi sözkonusudur. Bu kişilerin üçte birinde yoğun bakım ihtiyacı ortaya çıkar ve yaklaşık %7 kadarı kaybedilir.

Grip komplikasyonu riski kimlerde yüksektir?

• Kalp hastaları
• Kronik akciğer hastalığı olanlar
• Diyabetliler ve eski hipertansiyonlular
• Vücut direncinin sorunlu olduğu kişiler
  • Kanser hastaları
  • Kronik iltihaplı hastalığı olanlar
  • Fiziksel engelliler
  • Merkez sinir sistemi sorunları olanlar
  • Bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaç veya kortizon kullananlar
  • Yaşlılar
  • Hamile kadınlar

grip komplikasyonları için yüksek riske sahiptir. Yukarıda sayılan kişiler aynı zamanda COVID-19 açısından da yüksek riskli gruptadırlar ve her iki hastalık da benzer şekilde bulaştığı için özellikle korunma konusunda dikkatli olmalıdırlar.

Grip kalp krizini tetikleyebilir mi?

Kalp hastası olmayanlara göre kalp hastası olan bir kişinin grip sonrasında kalp krizi geçirme olasılığı altı kat daha yüksektir. Grip kalp de dahil olmak üzere vücudun çeşitli organ ve dokularında iltihaplanma yapan bir hastalıktır. Kimi insanlarda, bu iltihaplanma kalp krizine yol açacak ölçüde ciddi boyutta olabilir.

Grip komplikasyonları nadiren ölüme yol açar nitelikte olsa da, riski yüksek olan kişilerin ciddi sorunlarla karşılaşmamak için alması gereken önlemler vardır. Aşağıda bu komplikasyonlar ve bunlardan kendinizi ve sevdiklerinizi korumak için yapılması gerekenler sıralanmıştır.

Grip nasıl kalp krizine yol açar?

Grip çeşitli dokularda iltihabi reaksiyon yapan bir hastalıktır. Bu dokular arasında damarlar da bulunur. Normal kişilerde hissedilmeyecek olan damar duvarı iltihabı, zaten damar sertliği zemini olan ve mevcut damar sertliği plağı zaten iltihaplı ve hassas (vulnerabl) olan kişilerde mevcut iltihabi reaksiyonun artmasına neden olabilir. Bu iltihabi reaksiyon zinciri sonucunda plak yırtılarak üzerine pıhtı oturabilir ve damarı tıkayarak kalp krizine (veya inmeye) neden olabilir.

Grip ve kalp hastalıkları birlikteliğinin tehlikesi nedir?

Kalp hastalarında, grip kalbi tutmasa bile hastanın kalp sorununun ağırlaşmasına yol açar. Şiddetli grip ateş ve kalp hızında artışa yol açar. Bu durum da kalbin iş yükünü arttırarak kalp yetersizliği ve/veya ritm bozukluklarının ağırlaşmasına neden olur.

Kalp yetersizliği olan bir kişide kalple ilgisi olmayan zatürre ve solunum yetmezliği gibi bir sorun ortaya çıkarsa, bu kişilerde çeşitli ilaçlar, damardan sıvı verilmesi ve ventilatör desteği gibi tedaviler gerekebilir. Bu tedavilerle kalp sorununun birlikte idaresi genellikle oldukça zor olur ve istenmeyen sonuçlarla karşılaşma olasılığı oldukça yüksektir.

Grip ve kalp hastalıkları birlikteliğinden korunmak

Grip ve kalp hastalıkları birlikteliğinden korunmak için yapılacaklar aşağıda sıralanmıştır.

1- Grip aşısı olun: Yukarıda sayılan yüksek riskli gruptaysanız mutlaka grip aşısı olun. Grip aşısının gripten koruma oranı % 40- 60 arasındadır, ancak grip olmayı tümüyle engellemese de, hastalık nedeniyle yapılan doktor vizitlerini, hastaneye yatışları, komplikasyonları ve ölümleri belirgin olarak azaltır.

2- Hasta kişilerle temastan kaçının: COVID-19 nedeniyle herkesin öğrendiği maske- mesafe- hijyen üçlüsü grip için de aynen geçerlidir. Öksüren, hapşıran, burnu akan kişilerden uzak durun. Kapalı veya kalabalık ortamlara mecbur olmadan girmeyin. Sık sık el yıkayın. Ev dışında mutlaka maskeli dolaşın. Yakınlarınız dışında kalan insanlarla sosyal mesafenizi koruyun.

3- Kalp kontrollerinizi ihmal etmeyin: Kalp hastasıysanız, hastalığınız için doktorunuzun önerdiği ilaç, diyet ve egzersiz önerilerine uyun. Tansiyon ve şekerinizin kontrol altında olduğuna emin olun.

4- Grip benzeri belirtilere dikkat edin: Özellikle yüksek riskli gruptaysanız, böyle bir durumda doktorunuzla hemen görüşün. Aşılı bile olsanız, grip başlangıcında antiviral tedavi başlanması hastalığın süresini ve şiddetini belirgin şekilde azaltabilir.

5- İstirahat edin ve bol sıvı alın: Grip benzeri belirtileriniz varsa mutlaka istirahat edin ve bol sıvı tüketin. Ne kadar çok dinlenirseniz, o kadar çabuk iyileşirsiniz.

Grip ve kalp hastalıkları : özet

Her ne kadar COVID-19 için alınan önlemler nedeniyle grip sayısında azalma beklense de, yine de önlem almayı ihmal etmemek gerekir. Grip belirtilerinin COVID-19 ile karışması bir yana, iki enfeksiyonun aynı anda olması olasılığı da mevcuttur ve tablo bu nedenle belirgin olarak ağırlaşabilir. Bu nedenle herkes için, ama özellikle grip ve kalp hastalıkları birlikteliği için aşağıdaki önlemlere dikkat edilmesi yararlı olacaktır.

Bu yazıda anlatılanlar bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için doktorunuzun önerileri çerçevesinde hareket ediniz.