Sıcak havada veya efor sarfettiğinizde terlemenin şaşılacak bir yanı olmasa da, gece terlemesi ve ter içinde uyanma olağan değildir.
Gece terlemesi yaşıyorsanız, muhtemelen ter içinde nemli (veya sırılsıklam) uyanmaya çok aşinasınızdır. Muhtemelen kendinize birden fazla kez “Bu normal olamaz” da demişsinizdir.
Uyurken vücut ısısında değişimler olması normaldir ve bazen bu durum terlemeye yol açabilir. Gece terlemesi bazen zararsızdır ve uyurken terleme miktarını azaltmak için yapılabilecekler vardır. Bunların başında da terlemenin nedenini saptamak gelir.
İşte gece terlemesine neden olabilecek sebepler ve bunlara karşı koymanın yolları:
- Yatmadan önce içki içmek: Akşamları bir ya da iki kadeh içki içmek gerginliği azaltmanın bir yolu gibi gözükse de, aslında böyle değildir ve alkolü azaltmak gece terlemelerini de azaltır. Alkolün gece terlemesini artırıcı etkileri aşağıdadır:
- Alkol uyarıcı etki yaparak uyku kalitesini bozar.
- Alkol vücut ısısının artmasına ve dolayısıyla terlemeye neden olabilir.
- Kılcal damarların alkol etkisiyle genişlemesi terlemeyi artırır.
- Alkol solunumu etkileyerek horlamaya neden olabilir.
- Kalp hızının alkol etkisiyle artması da terlemeyi arttırır.
- Stres: Stres uyku kalitesini ciddi şekilde bozam bir etmendir. Aşırı aktif bir zihin beyni ve vücudu harekete geçirir, bu da terlemeye neden olabilir. Bunun için yatmadan önce uykuya hazırlanmak ve stresi azaltıcı önlemler almak oldukça yararlı olur.
- Uyku kıyafetleri ve uyku ortamı: Herkes rahat bir uyku ortamını sever. Ancak bazen rahat olmak ile aşırı ısınmak arasında ince bir çizgi vardır. Bu nedenle, uyunan ortamın ısısı, yatarken giyilen gece kıyafetleri, yatak takımları ve hatta yatağın kendisi bile önemlidir. Bu durumla başa çıkmak için aşağıdaki önlemler yararlı olur:
- Yatak odanızı serin tutun. Yatmadan önce odayı havalandırın ve serinletin.
- Hafif giyinin. Aşırı giyinmeyin ve gerekiyorsa teri emen ve nefes alan doğal malzemelerden yapılma uyku giysileri ve çarşaflar seçin. Sentetik kumaşlar, polar, flanel, elyaf ve kuş tüyünden kaçının.
- Hava alan bir yatak seçin ve sünger yatakları tercih etmeyin.
- İlaçlar: Bazı ilaçlar beynin vücut ısısnzı veya ter bezlerini kontrol eden kısımlarını etkileyebilir ve bu ilaçlar gece terlemesine de neden olabilir. Bu ilaçların başlıcaları şunlardır:
- Antidepresanlar
- Antiretroviraller
- Hormon tedavisi ilaçları
- Hipertansiyon ilaçları
- Hipoglisemi ilaçları
- Menopoz: Menopoz sıcak basmaları ile birlikte gece terlemelerini de beraberinde getirir. Menopoza geçiş dönemindeki kadınların yaklaşık %75’i gece terlemesi yaşadığını bildirir. Bu durum tipik olarak menopozu takip eden ilk birkaç yıl içinde zirve yapar ve daha sonra zamanla azalır. Bununla başa çıkmanın başlıca yolları şunlardır:
- Tetikleyicilerden kaçının: Alkol, baharatlı yiyecekler, kafein ve sigara gibi şeyler terlemeyi tetikleyebilir.
- Yatak odasını serin ve uyku kıyafetlerinizi hafif tutun: Aşırı giyinmeyin ve gerekiyorsa teri emen ve nefes alan doğal malzemelerden yapılma uyku giysileri ve çarşaflar seçin. Sentetik kumaşlar, polar, flanel, elyaf ve kuş tüyünden kaçının.
- Kendinizi serinletin: Ter içinde uyanırsanız, ayaklarınızı ve boynunuzu açın, bir bardak soğuk su için, başınıza soğuk bir bez koyun veya bileklerinize soğuk su tutun.
- Yaşam tarzınızı düzeltin: Kiloyu azaltmak ve stresi sınırlamak gece terlemelerinin sıklığını veya şiddetini azaltabilir.
- Altta yatan tıbbi sorunlar: Bazı durumlarda, gece terlemeleri aşağıdakiler de dahil olmak üzere tıbbi bir durum veya hastalığın sonucu olarak ortaya çıkar:
- Romatoid artrit gibi otoimmün bozukluklar
- Depresyon
- Kalp hastalığı
- Tiroid sorunları
- Obezite
- Uyku apnesi de dahil olmak üzere uyku bozuklukları
- Lösemi, lenfoma ve prostat kanseri başta olmak üzere kanserler
- Endokardit ve tüberküloz gibi ciddi enfeksiyonlar
- HIV/AIDS
- Terleme bozukluğu: Son derece nadir olmakla birlikte, kimi insanlarda vücudun bilinmeyen nedenlerle aşırı ter ürettiği bir durum olan hiperhidroz bulunabilir. Bu ciddi bir durum değildir, ancak sosyal sorunlara neden olabilir. Bununla birlikte, bazıları potansiyel olarak ciddi olan ve bir kısmı yukarıda sayılan çeşitli tıbbi durumlar gözden kaçırılmamalıdır.
Kısacası, gece terlemesi genellikle kendisi bir sorun olmayıp, başka sorunların habercisidir. Bu nedenle, basit tedbirlerle geçmeyen ve uzun süren gece terlemesi için doktorla görüşmekte yarar vardır.
Bu yazıda anlatılanlar bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için doktorunuzun önerileri çerçevesinde hareket ediniz.