Atriyal septal defekt, kalbin sağ ve sol kulakçıkları arasındaki bölmede doğumsal olarak açıklık (delik) kalması durumudur.
Normalde, sol kulakçığın (atriyum) basıncı sağ atriyuma göre daha yüksektir. İki kulakçık arasındaki bölmede açıklık olması durumunda sol kulakçıktan sağ kulakçığa kan geçişi olur. Normalde vücuda pompalanması gereken oksijenlenmiş kanın bir kısmı bu açıklıktan sağa geçer ve sağ kalbin iş yükünü arttırır. Bu durum da zaman içinde akciğer atardamarının (pulmoner arter) basıncını arttırır ve akciğer atardamarında basınç artışına (pulmoner hipertansiyon) yol açar. Bu durum bir yandan sağ kalp yetersizliğine yol açarken, diğer taraftan da sağ kulakçıktaki basıncın artmasına yol açar. Sağ kulakçık basıncı sol kulakçık basıncını geçerse, bu sefer akım yönü tersine döner ve sağ kalpteki oksijenlenmemiş (kirli) kan sol kalbe geçmeye başlar. Bu durum da vücuda pompalanan kandaki oksijen oranını düşürerek çeşitli sorunlara neden olur (Eisenmenger sendromu).
Atriyal septal defekt tanısı
Bu sorun genellikle uzun yıllar hiç bir belirti vermez. Bu tip hastalarda tanıdan ancak tesadüfen başka bir nedenle doktora gidildiğinde dikkatli bir muayene sırasında kalpte üfürümün ve bazı ek seslerin duyulması ile kuşkulanılır. Kesin tanı, kardiyoloji muayenesi ve ekokardiyografi ile konur. Kimi hastalarda bu durumun 50- 60 yaşına kadar farkedilmediği e olur.Doktora ve hastaneye pek gitmemiş kişilerde tanının 30-40 yaşına kadar konulamadığı durumlar vardır. Açıklığın büyük olduğu hastalarda, Eisenmenger sendromu gelişebilir..
Açıklığın kalp içi boşluklarında ve akciğer atardamarında ne kadar basınç yüksekliğine neden olduğunu anlamak için kalp kateterizasyonu gerekebilir.
Tedavi
Bu sorunun kökeni mekanik olduğu için açıklığı kapatmada veya tedavi etmede ilaçların bir yararı yoktur. Ancak ritim bozukluğu veya kalp yetmezliği gelişenlerde ilaçlar kullanılabilir.
Açıklığın büyüklüğü ve akciğer atardamarındaki basıncın yüksekliği tedavinin zamanını belirler. Kendiliğinden kapanmayan, anormal kan geçişi belli bir değerin üzerinde (şant oranı) ve akciğer atardamarında basınç yükselmesi tehlikesi olan açıklıklar genellikle 4-6 yaşlarında, yani çocuk okula başlamadan kapatılması gerekir. Kapatmada, damar yoluyla yerleştirilen kapatma cihazları veya cerrahi yöntem kullanılır:
Açıklığın kapatılmadan takip edildiği hastalarda yüksek irtifa (dağcılık gibi) ve scuba dalgıçlığı problemlere neden olabilir, bunlar için mutlaka hastanın doktoruna danışması gereklidir.
Hastaların beklenmedik komplikasyonlardan korunabilmeleri için yaklaşık 1 yıllık aralıklarla doktor kontrolünde olmaları gerekir. Bu ameliyat olmuş hastalar için de 3-4 yıl süreyle geçerlidir.
Bu yazıda anlatılanlar bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için doktorunuzun önerileri çerçevesinde hareket ediniz.
