Piridoksin suda eriyen ve B gurubu vitaminlerinden biridir ve vücutta 150’ den fazla enzim reaksiyonunda görev almaktadır.
Gıdalardan alınan karbonhidrat, protein ve yağların işlenmesi ve sinir ve bağışıklık sisteminde aktif rol alan bu vitaminin yakın zamanda antioksidan ve antienflamatuar etkileri olduğu da bulunmuştur. Bu sayede kalp hastalıkları ve kanser gibi kronik hastalıklardan koruyucu olduğu düşünülmektedir.
Piridoksin işlevleri
- Nöronlar arası iletişimi sağlayan dopamin, serotonin ve gamma-aminobütirik asit (GABA) gibinörotransmitterlerin üretiminde rol oynar ve bu sayede beyin sağlığı ve duygu durum üzerine etkili olabilir. Ayrıca depresyon ve diğer psikiyatrik rahatsızlıklar ile ilişkili olabilen kan homosistein düzeyini azaltabilir.
- Piridoksin nörotransmitterlerin ruh halindeki etkileri sebebiyle, piridoksinin kadınlarda adet öncesi (premenstrual) sendrom semptomlarının tedavisinde etkili olabileceği çalışmalarda gösterilmektedir. Premenapozal kadınlarda yapılan bir çalışmada da yüksek doz B6 vitamini alımının depresyon, sinirlilik, anksiyete, yorgunluk gibi PMS semptomlarını %69 oranında iyileştirebildiği bulunmuştur.
- Hemoglobin hücrelerinize oksijen taşıyan protein yapıdaki moleküldür. Kanda hemoglobin düşüklüğü, hücrelerinizin yeterli oksijenlenmediğini gösterir. Bu durum anemi, güçsüzlük ve yorgunluk ile sonuçlanabilir. Piridoksin kan hücrelerinde oksijen taşıyan molekül olan hemoglobin üretiminde kullanılan vitaminlerden biridir. Çalışmalar, özellikle hamile ve doğurganlık çağındaki kadınlarda düşük piridoksin düzeylerinin anemi ile ilişkili olabileceğini göstermektedir.
- Araştırmalar, kanda B6 vitamini düzeyi düşük olan kişilerin B6 düzeyi yüksek olanlara kıyasla kalp hastalığına yakalanma riskinin neredeyse 2 katına çıktığını göstermektedir. B6 vitamini, aynı zamanda arter tıkanmasını önleyerek kalp hastalığı riskini azaltabilmektedir.
- Vücutta üretilememesi sebebiyle gıdalar yoluyla günlük yeterli piridoksin alımı sağlanmalıdır. Çoğu kişi beslenmeyle yeterince B6 alır. Ancak, folat ve B12 gibi diğer kompleks vitaminlerde eksiklik varsa, B6 vitamininde de eksiklik olması olasılığı yüksektir.
Piridoksin eksikliği belirtileri
- Deri döküntüleri
- Dudak çatlakları
- Dilde şişme, parlak kırmızı renk ve ağrı
- Duygudurum değişiklikleri
- Vücut direncinde düşme
- Yorgunluk ve düşük enerji
- El ve ayaklarda karıncalanma ve ağrı
- Nöbetler
- Yüksek homosistein düzeyleri
Günlük gereksinim
Yaş grupları ve cinsiyete göre günlük önerilen piridoksin alım miktarı aşağıda verilmiştir.
| Kategoriler | Kadınlar (mg) | Erkekler (mg) | Gebelik (mg) | Süt verme (mg) |
|---|---|---|---|---|
| 0-6 ay | 0.1 | 0.1 | | |
| 7-12 ay | 0.3 | 0.3 | | |
| 1-3 yaş | 0.5 | 0.5 | | |
| 4-8 yaş | 0.6 | 0.6 | | |
| 9-13 yaş | 1 | 1 | | |
| 14-18 yaş | 1.2 | 1.3 | 1.9 | 2 |
| 19-50 yaş | 1.3 | 1.3 | 1.9 | 2 |
| 51 yaş ve üzeri | 1.5 | 1.7 |
Piridoksin besin kaynakları.
B6 vitamininin temel gıda kaynakları genellikle kırmızı et, kümes hayvanları, nişastalı sebzeler ve bazı meyvelerdir. Karışık bir diyet ile alınan B6 vitamininin %75’ i vücuda emilebilir.
| Besin | Niasin miktarı (mg/100 gr) |
|---|---|
| Sığır karaciğeri, pişmiş | 1.02 |
| Nohut, pişmiş | 0.7 |
| Hindi, pişmiş | 0.53 |
| Ceviz | 0.53 |
| Somon, pişmiş | 0.46 |
| Kaju | 0.41 |
| Muz | 0.36 |
| Patates | 0.3 |
| Tavuk göğsü, pişmiş | 0.29 |
| Badem | 0.13 |
| Bulgur | 0,08 |
Yan etkileri
Yüksek doz B6 vitamini alımının olumsuz etkileri bildirilmemiştir. Ancak 12-40 ay boyunca yüksek dozda (1-6 gr) oral piridoksin alımı ataksi ile karakterize ciddi ve ilerleyici duyusal nöropatiye neden olabilir. Doza bağımlı olmakla birlikte deri lezyonları, ışığa duyarlılık ve mide bulantısı gibi sorunlar ortaya çıkabilir. Tüm gıda takviyelerinde olduğu gibi, piridoksin kullanımı da doktor kontrolünde olmalıdır.
Bu yazıda anlatılanlar bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için doktorunuzun önerileri çerçevesinde hareket ediniz.
