Bazıları son derece yararlı olduğu halde, yaşlılarda sorun yaratan yiyecekler de var. Bu gıdaların tüketiminde dikkatli olmak gerekiyor. Bu gıdaları başlıcaları aşağıda:
Yüksek Tuzlu Gıdalar: Yaşlılarda sorun yaratan yiyecekler arasında yüksek tuzlu gıdalar başta gelir. 51 yaş ve üzerindeyseniz veya yüksek risk grubundaysanız, ne kadar sodyum aldığınıza dikkat etmeniz önerilir. Eğer 51 yaşın üzerindeyseniz, önerilen sınır günde 2.300 mg’dır. Yüksek risk grubundaysanız, her gün 1.500 mg’dan fazla sodyum almadığınızdan emin olun. Çok fazla sodyum kan basıncınızı yükseltebilir ve sizi kalp krizi ve felç için daha yüksek risk altına sokabilir. Bu nedenle gizli tuz kaynaklarına dikkat edin.
Greyfurt: Yiyecekler ilacınızın nasıl çalıştığını etkileyebilir. Bu nedenle, herhangi bir gıdadan kaçınmanız gerekip gerekmediğini doktorunuza veya eczacınıza sormak her zaman en iyisidir. Örneğin kan sulandırıcı, hipertansiyon, anksiyete veya uykusuzluk için ilaç alıyorsanız, greyfurt ilaçlarınızla etkileşime girebilir. Bu nedenle greyfurt yerine portakal ve mandalina gibi diğer turunçgilleri tercih edin.
Alkol: Yaşınız ilerledikçe, akşam yemeğinde bir kadeh şarap ya da televizyon karşısında bir bira içmeye alışmış olsanız bile alkol sizi farklı şekilde etkileyebilir. Alkol uykunuzu bozar ve tansiyonu yükseltebilir. Alkol ayrıca diyabetli kişilerde hipoglisemiye neden olabilir. Hatta ilaçların çalışma şeklini bile etkiler. Alkol kullanmaktan kaçınmak en iyisidir.
Etler: Yağsız biftek gibi en sağlıklı et parçalarından bazıları çiğnenmesi en zor olanlar olabilir. Hamburger dişler için çok daha kolay olsa da, genellikle daha az besleyici bir seçimdir ve %20 ila %30 oranında yağ içerebilir. Bunun yerine, %10’dan fazla yağ içermeyen yağsız kıyma tercih edin. Ya da çiğnenmesi kolay daha sağlıklı bir protein kaynağı için balığı deneyin.
Baklagiller: Bazı insanlar neden olabileceği gaz ve mide ağrısı nedeniyle baklagillerden kaçınır. Ancak mükemmel bir lif kaynağı olan baklagiller aynı zamanda protein ve demir açısından yüksek, yağ açısından ise düşüktür. İşin püf noktası, fasulyeyi diyetinize yavaş yavaş eklemektir. Haftada birkaç kez küçük bir porsiyon yiyerek başlayın.
Çiğ Sebzeler: Hassas, çürük veya eksik dişleriniz varsa, çiğ sebzeler kaçınmanız gereken yiyecekler listenizde üst sıralarda yer alabilir. Ancak içerdikleri vitamin ve liflerden yoksun kalmamak için sebzeleri yumuşayana kadar pişirmeyi deneyin. Ya da havuç, balkabağı ve pancar gibi püre haline getirilmiş sebzeleri çorbalarda veya yemeklerde kullanın.
Süt ürünleri: Yaşlandıkça süt veya süt ürünlerini sindirmekte zorlanabilirsiniz. Ancak tüm süt ürünlerinden ve bunların sağladığı kalsiyum ve proteinden vazgeçmeniz gerekmeyebilir. Birçok insan, mide rahatsızlığı yaşamadan az miktarda süt ürünü tüketebilir. Ve bazı süt ürünleri diğerlerine göre daha iyi tolere edilir. Yağsız sade yoğurt ve az yağlı peynirler özellikle besleyici seçeneklerdir. Laktozsuz süt ürünleri de denenebilir.
Kafein: Kafein herkes için bir sorun teşkil etmese de, bazı insanların endişeli veya gergin hissetmesine neden olabilir. Kafein ayrıca kalp atış hızını artırabilir ve uyku sorunlarına neden olabilir. Kafeini azaltmaya çalışıyorsanız, yavaşça azalttığınızdan emin olun. Kafeini çok hızlı kesmek baş ağrısı, mide bulantısı veya kusmaya neden olabilir. Kafeinli içecekleri zamanla su, bitki çayı veya kafeinsiz içeceklerle değiştirin.
Lahanagiller: Gaz sorunu nedeniyle lahanagillerden kaçınıyor musunuz? Halbuki bu sebzeler – örneğin brokoli, lahana, karnabahar ve lahana – C vitamini, beta-karoten, lif, kalsiyum, demir ve folat bakımından zengindir. Birçoğu aynı zamanda A vitamini ve K vitamini bakımından da yüksektir ve düşük kalorilidir. Bazı çalışmalar bunların kanser riskini de azaltabileceğini göstermiştir. Bu sebzelerden kaçınmayın, sadece daha küçük porsiyonlar halinde yavaş yavaş öğünlere ekleyin. Bol sıvı tüketmek de yardımcı olabilir.
Meyveler: Taze meyveler bol miktarda vitamin, lif ve diğer önemli besin maddelerini içerir. Ancak çiğneme güçlüğü çekiyorsanız elma gibi sert meyveleri yemeniz zor olabilir. Bunun yerine çilek, muz ve kavun gibi daha yumuşak meyveler tüketin veya sert meyveleri rendeleyin.
Bu yazıda anlatılanlar bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için doktorunuzun önerileri çerçevesinde hareket ediniz.
