Tüm dünyada çok eski zamanlardan beri sağlıklı ve uzun yaşamın sırları araştırılıyor. Mavi bölgelerde yaşayanlar ise bunu keşfetmiş durumdalar.
Dünyada “Mavi Bölgeler (Blue Zones)” olarak adlandırılan 5 yer bulunuyor. Bu bölgelerde yaşayan insanlar ortalama 100 yaşına kadar yaşıyor. Tüm dünya bu insanların nasıl bu kadar uzun yaşayabildiğini merak ediyor.
Mavi bölgeler
- Sardunya’nın Barbagia bölgesi – İç Sardunya’nın dağlık yaylaları. Dünyanın en yaşlı erkeklerinin bulunduğu bölge
- Ikaria, Yunanistan – Bir Ege Adası. Dünyanın en düşük orta yaş ölüm oranı ve en düşük demans/bunama oranlarının görüldüğü yer.
- Nicoya Yarım Adası, Kosta Rika – Dünyanın ikinci en yaşlı erkeklerinin bulunduğu bölge
- Loma Linda, Kaliforniya – Burada yaşayan Yedinci Gün Adventisleri (Bir Hristiyan mezhebi).
- Okinawa, Japonya – Dünyanın en uzun yaşayan kadınlarının bulunduğu bölge.
Mavi bölgelerde yaşayan insanların uzun yaşam sırları
Uzun yaşayan insanların ortak özellikleri bulunuyor. Sağlıklı ve uzun yaşamın sırları bu özellikleri yaşam alışkanlığı haline getirmekten ibaret.
Doğal hareketlilik
Mavi Bölgeler’de yaşayan insanlar maraton koşmazlar veya spor salonlarına gidip ağır egzersizler yapmyorlar. Devamlı ve doğal hareketli bir yaşam tarzları var. Onları sürekli ve düşünmeden hareket etmeye iten ortamlarda, bahçelerde – az alet yardımı ile – yaşıyorlar ve çalışıyorlar.
Amaç
Okinawanlar buna Ikigai diyorlar ve Nikoyalılar buna plan de vida diyor. Her ikisinin de anlamı neden sabah uyandığını bilmek; amaçla güne uyanmak! Bir amacı olan insanların ortalama 7 yıl daha fazla yaşadıkları görülmüş.
Rahatlama
Stres, yaşam kalitesini bozan ve bazı hastalıklara neden olan bir etken ve mavi bölgelerde bile mevcut. Dünyanın en uzun yaşayan insanları stresi azaltacak alışkanlıklara sahip. Okinawalılar atalarını hatırlamak için her gün birkaç dakikasını ayırıyor, Adventistler dua ediyor, Ikaralılar öğleleri biraz uyuyor (siesta), Sardunyalılar ise eğleniyor.
%80 kuralı
Aç olmamakla dolu hissetmek arasındaki % 20 boşluk, kilo verme veya kazanma arasındaki fark olabilir. Yani tam doymadan sofradan kalkmak. Mavi Bölgeler’deki insanlar öğleden sonra veya akşamın erken saatlerinde küçük yemeklerini yiyip, günün geri kalanında daha fazla yemek yemiyorlar (3 ana öğün, 3 ara öğün diye bir kuralları yok).
Sebze ağırlıklı beslenme
Mavi bölge insanlarının beslenme düzeni şu şekilde ilerliyor: Tam tahıllı gıdaların tüketimi mevcut, keçi sütü ve peyniri tüketilen gıdalar arasında, bölgeye özgü otlar yemeklerinde kullanmakta (Hindiba, Rezene vb.), ağırlıklı olarak su olmak üzere bol sıvı tüketimi mevcut, balık sıkça tercih ediliyor, kırmızı et tüketimi az.
Aile
Bu bölge insanları için aileler öncelikli. Yaşlı ebeveynler (dede, nine) yakınlarda veya aynı evde yaşıyor. Evde büyüklerin olmasının, çocukların hastalanma veya yaşam kaybı ihtimalini azaltmakta plduğu saptanmış. Ayrıca uzun evliliklerin – hayat arkadaşlığı – yaşamı 3 yıl kadar uzattığı görülmüş.
Dostluklar ve sosyal dayanışma
Mavi Bölge insanları, sağlıklı davranışları destekleyen sosyal çevreye sahipler. Uzun ömürlü insanların sosyal ağları, sağlık davranışlarını olumlu şekilde şekillendiriyor. Araştırmalar sigara içmenin, obezitenin, mutluluğun ve hatta yalnızlığın bulaşıcı olduğunu ortaya koyuyor. Okinawalılar, birbirlerine hayatı için bağlı beş arkadaştan oluşan bir grup (moais) oluşturuyor.
Tam tahıllar, kuru baklagiller ve kuruyemişler
Bu insanlar Yulaf ve arpa gibi tam tahıl ürünlerini sık sık tercih ederken ekmek olarak ekşi maya ekmeğini veya yüzde 100 tam buğday ekmeğini tercih ediyorlar. Ayrıca her gün en az 1/2 su bardağı (125 ml) kuru baklagil tüketen bu insanlar düzenli olarak günde 1-2 avuç badem ve ceviz gibi çiğ kuruyemiş de yiyorlar.
İnanç
Mavi Bölgeler’de yaşayan 100 yaşını aşmış her 5 kişiden ikisi, dini bazı topluluklara bağlı. Araştırmalar, inanç temelli hizmetlere ayda dört kez katılmanın ömrü 4-14 yıl uzatacağını gösteriyor.
Bu yazıda anlatılanlar bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için doktorunuzun önerileri çerçevesinde hareket ediniz.
