Migren çok sık rastlanan, şiddetli, tekrarlayıcı ve çoğu zaman ömür boyu sürerek yaşam kalitesini ciddi şekilde düşüren bir başağrısı tipidir.
Migren tekrarlayıcı ve çoğu zaman yaşam boyu süren bir primer başağrısı tipidir. Genellikle şiddetli ve zonklayıcı bir ağrı oluşturur, bu ağrı kimi zaman başın sadece tek tarafında olur. Bu tip başağrısına kadınlarda erkeklere oranla iki kat daha fazla rastlanır ve bu duruma hormonal dalgalanmaların yol açtığı düşünülmektedir. Bu nedenle migren atakları adet dönemleri, gebelik, menopoz, doğum kontrol ilacı kullanımı ve hormon tedavisi ile yakından ilişki gösterir.
Migren atakları kimi zaman bir aura dönemi ile başlar. Aura, çakan ışıklar, zikzak çizen çizgiler veya başağrısı öncesi geçici görme kaybı şeklinde kendisini gösteren bir görme bozukluğudur. Bazen koku ve tat bozuklukları da hissedilebilir.
Migren genellikle 4 dönemli bir seyir izler.
İlk dönem premonitör dönemidir. Bu dönem atağın 2- 3 gün öncesinde başlar ve yorgunluk, duygusal değişiklikler ve kaslarda sertleşme ve ağrı ile kendisini belli eder.
Premonitör dönemini takip eden dönem aura’dır. Aura tüm migrenlerin yaklaşık üçte birinde görülür. Sadece birkaç dakika sürebilir ve genellikle giderek siddetlenen bir seyir izler.
Üçüncü dönem başağrısı ile seyreden atak dönemidir. Bu dönemde ağrı ve diğer semptomlar ortaya çıkar. Bu dönemdeki ağrının özellikleri şunlardır:
- Orta derecede veya şiddetli ağrı
- Tek taraflı ağrı
- Zonklayıcı ağrı
- Rutin fiziksel aktivite ile şiddetlenen ağrı
Bu ağrının süresi birkaç saatten birkaç güne kadar, sıklığı da haftada 1- 2 kezden yılda 1- 2 keze kadar değişebilir.
Migren atağının diğer belirtileri şunlardır:
- Bulantı
- Kusma
- Işık ve sese karşı hassasiyet
- Konsantrasyon güçlüğü
- Fiziksel aktivitede kısıtlanma
Çocuklarda migren atağıbazen başağrısı olmadan da seyredebilir. Bu durumda aşağıdaki belirtilere rastlanabilir:
- İrritabilite
- karın ağrısı
- yorgunluk
- Bulantı- kusma
- İshal
Dördüncü ve son dönem ise postdrom dönemidir. Bu dönemde halsizlik, iştahsızlık ve sık idrara çıkma görülür.
Migren tetikleyicileri
Gerek migrenler, gerekse diğer başağrıları çeşitli faktörler tarafından tetiklenirler. Bu faktörler şu şekilde sayılabilir:
- Aktivite
- Egzersiz
- Eğilme
- Ağırlık kaldırma
- Hareketsizlik
- Jet lag
- Alkol
- Şarap
- Bira
- Sert içkiler
- Fazla içki tüketimi
- Allerjiler ve sinüs problemleri
- Çevre kirliliği
- Polenler
- Mevsim değişiklikleri
- Hapşırma
- Üst solunum yolu enfeksiyonları
- Kulağa bağlı nedenler
- Yüksek sesle müzik dinleme
- Akustik travma
- Çevresel gürültü
- Emosyonel nedenler
- Öfke
- Anksiyete
- Korku
- Üzüntü
- Depresyon
- food or eating
- Yiyecekler
- Kafein
- Kimi gıdalar
- Susuzluk
- Şekerli içecekler
- Sağlıksız beslenme
- Öğün atlama
- Açlık
- Hormonal değişiklikler
- İlaçlar
- Travma
- Uyku bozuklukları
- Kokular
- Stres
- Çevre
- Araç tutması
- Görsel nedenler
- Parlak veya çakan ışıklar
- Bilgisayar ekranları
- Parlak yansımalar
- Floresan lambalar
- Güneş ışığı
Ne zaman doktora gitmeli?
Ayda üç kezden daha sık atak yaşayanların bir doktora gitmesinde yarar vardır. Ayrıca, migreni tetikleyen nedenlere dikkat etmek ve bunlardan kaçınmaya çalışmak çok yararlı olur. Sık ağrı kesici kullanımı genellikle sorunu daha da ağırlaştırır, onun için zorunlu olmadıkça ağrı kesicilerden kaçınılmalıdır.
Bu kapsamda, kimi önemli belirtileri de atlamamak gerekir.
- Konuşma bozukluğu
- Denge bozukluğu
- Yüksek ateş
- Güçsüzlük
- Algı bozukluğu
- Görme bozukluğu
gibi durumlarda acilen doktor başvurulmalıdır. Bu durumlar inme, tümör veya anevrizma göstergesi olabilir.
Bu yazıda anlatılanlar bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için doktorunuzun önerileri çerçevesinde hareket ediniz.