Meme kanserinden korunmada kendi kendine meme muayenesi büyük önem taşır. 20 yaş üzerindeki her kadın ayda bir bu işlemi yapmalıdır.
Yirmi yaşından sonra her kadının yapması önerilen bu muayenenin
- adet görüyorsa adetten sonraki 5-7. gün arasında,
- menopozdan sonra her ayın sabit bir takvim gününde,
- emziren kadınlarda ayda bir emzirmeyi takiben göğüslerdeki süt boşaldıktan sonra
tekrarlanması önerilir.
Bu muayene yöntemi ayna karşısında, yatarak veya duşta uygulanabilir. Burada amaçlanan, kişinin kendi meme dokusunu daha iyi tanıması ve memelerde oluşabilecek değişiklikleri erken saptayabilmesidir.
Gözle inceleme: Ayna karşısında yapılmalıdır. Kollar yukarı kaldırıldıktan sonra, ilk olarak her iki kol başın arkasındayken, ikinci olarak da elleri kalça kemiklerinin üzerine bastırırken; omuzları hafifçe çıkararak öne doğru eğilerek ayrı ayrı önden ve yandan her iki meme ve koltukaltı incelenmelidir. Bu esnada memelerin büyüklüğüne, simetrisine, derinin rengine, şekline, meme başlarına, meme altı bölgelere ve koltuk altına bakılmalıdır. Meme derisinde çekinti, deride portakal kabuğu görünümü, kızarıklık, memelerden birinde anormal büyüme, meme başlarında çökme ve etrafında soyulma, kabuklanma tarzında lezyonlar olup olmadığına dikkat edilmelidir. Meme başlarında tekrarlayan, inatçı, deri değişiklikleriyle birlikte olan soyulma, kabuklanma veya akıntı kanserin erken habercisi olabilir.
Elle Muayene: Ayakta ayna karşısında veya yatarak olmak üzere iki türlü yapılabilir. Memenin kendisi, meme başları ve koltuk altları elle muayene edilmelidir.
Ayakta muayenede; Elin üç orta parmağının iç yüzeyi ile, küçük dairesel hareketler çizerek muayeneye başlanmalıdır. Sağ meme için sol, sol meme için sağ el kullanılarak meme üzerine önce hafif sonra biraz daha bastırmak suretiyle yoklayarak muayene edilmelidir.
Aynı hareketler diğer meme için tekrarlamalıdır.
Elle muayenede meme üzerinde üç şekilde uygulanacak hareketler ile yapılabilir; birincisi meme dokusu üzerinde saat ibresi yönünde giderek iç içe geçen dairesel çizgiler, ikincisi eli kaldırmadan parmaklar kaydırılarak birbirine paralel dikey çizgiler çizerek, üçüncüsü de meme başında sonlanan çizgisel oklar şeklinde memenin dış kenarından meme başına doğru yapılabilir.
Yatarak elle muayene; Sırtüstü yatarak yapılır. Muayene edilecek taraftaki omuz altına küçük bir yastık veya katlanmış bir havlu yerleştirilerek memenin öne doğru çıkmasına ve böylece daha kolay muayene edilmesine olanak sağlanır. Muayene edilecek memenin bulunduğu taraftaki kol başın üzerine konulur, diğer elin 3 orta parmağının orta iç bölümleriyle dairesel hareketler çizerek muayeneye başlanır. Daha sonra kol yana konarak diğer elle koltukaltı bölgesi muayene edilir. Aynı hareketleri diğer karşı memede tekrarlanmalıdır.
Klinik Meme Muayenesi; Doktor tarafından yapılan meme muayenesidir. Kişinin risk durumuna göre 20-40 yaş arası 1-3 yılda bir, 40 yaşından sonra yılda bir yapılmalıdır.
Bu yazıda anlatılanlar bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için doktorunuzun önerileri çerçevesinde hareket ediniz.
