Nüfusun ortalama % 20’sini etkileyen grip yaşam kalitesini oldukça bozabilir. Griple başa çıkmak için yapılacakları bilmek gerekir.
Grip belirtileri
Genelikle Kasım başından Mart sonuna kadar olan dönem grip mevsimi olarak bilinir. Ne kadar kendinizi korumaya uğraşırsanız uğraşın, yine de gribe yakalanabilirsiniz. Gribin belirtileri hafif ya da şiddetli olabilir, genellikle ateş, öksürük, boğaz ağrısı, burun akıntısı ve baş ve vücut ağrısı ile seyreder. Genelde basit ağrı kesici/ateş düşürücüler dışında bir ilaç gerekli değildir, antibiyotikler de zaten etkisizdir. Yine de grip olduysanız, griple başa çıkma kimi doğal yollarla kolaylaşır.
Grip komplikasyonları
Çok sık olmamakla birlikte, grip şu komplikasyonlara yol açabilir:
- Zatürre (pnömoni- akciğer iltihaplanması): Grip kendisi zatürreye yol açabildiği gibi, bakterilerin yol açtığı zatürreyi de tetikleyebilir ve bunun sonucunda ağır solunum yetmezliği ortaya çıkabilir.
- Kalp komplikasyonları: Grip kalp krizlerini tetikleyebilir veya miyokardit (kalp kası iltihaplanması) yapabilir.
- Beyin komplikasyonları: Grip beyinde iltihaplanma nedeni olabilir ve bunun sonucunda ağır merkez sinir sistemi hasarı yapabilir.
Bu komplikasyonlar nadir değildir. Grip geçirenlerin yaklaşık %1 kadarının hastaneye yatması gerekir. Hastaneye yatması gereken her 8 kişiden birinde ani kalp problemi sözkonusudur. Bu kişilerin üçte birinde yoğun bakım ihtiyacı ortaya çıkar ve yaklaşık %7 kadarı kaybedilir.
Gripten korunmak
En iyi tedavi korunmadır prensibinden hareketle, grip olmamak için gerekli tedbirleri almak çok önemlidir. Bu konuda yapılabilecekler aşağıdadır.
- Sağlıklı beslenmek
- Hastalarla temastan kaçınmak
- Bol sıvı almak
- İyi bir uyku düzeni
- Sık sık el yıkamak, el dezenfektanları veya kolonya kullanmak
- Göze burna ve ağza dokunmamaya çalışmak
- Düzenli egzersiz yapmak
- Stres yönetimini uygulamak
Grip aşısı
Kimi kişilerde gripten korunma büyük önem taşır. Bu kişiler yaşlılar, küçük çocuklar, bağışıklık sistemini etkileyen sorunları olanlar, kalp yetersizliği, kanser veya KOAH gibi kronik hastalığı olanlarda grip ciddi sorunlara yol açabilir. Özellikle bu kişilerin Ekim sonuna kadar mutlaka grip aşısı olması gereklidir, çünkü bu kişilerde grip ölüme kadar gidebilen komplikasyonlara yol açabilir.
Griple başa çıkmak için yapılacaklar
İstirahat
Griple başa çıkmak için genellikle ateş düşene kadar dinlenme ve uyku en iyi yollardan biridir. Bu şekilde çevrenizdekilerle ilişkiniz de azalarak bulaştırma ihtimalinizi düşürürsünüz. Yatak istirahati sırasında ikinci bir yastık kullanmak burun akmasını kolaylaştırıp daha rahat uyumayı sağlar.
Yatmadan önce sıcak birşeyler içmek, sıcak bir duş almak, mümkünse odada bir hava nemlendiricisi kullanmak ve alkolden kesinlikle uzak durmak grip sırasında uykuyu kolaylaştırır.
Burnu temizlemek
Burnu sık sık temiz bir kağıt mendille silerek burundaki mukusu dışarı atmak burundaki tıkanıklığı azaltarak daha rahat nefes almayı sağlayacaktır. Burun çekerek mukusu geriye atmak ise, aksine mukusun sinüslerin kanallarını tıkamasına ve sonuçta başağrısı ve sinüzite yol açma potansiyeli taşır.
Gargara
Boğaz ağrısının en iyi çaresi, tuzlu su ile sık sık gargara yapmaktır. Gargara boğazdaki şişmeyi azaltır ve mukusu temizler. Yeşil çayla gargara yapmak daha da iyidir. Yeşil çayın içindeki kaşesin adı verilen antioksidan infeksiyondan korunmaya yardımcı olur.
Çinko takviyesi
Çinko takviyesi almak daha iyi hissetmeyi sağlar ve hastalık süresini kısaltır.
Bol sıvı almak
Ateş su kaybetmeye ve vücudun susuz kalmasına neden olur. Bu nedenle grip sırasında bol sıvı almak önemlidir. Özellikle kafeinsiz çay ya da bitki çayları gibi sıcak içecekler boğazın ve burun akıntısının da rahatlamasını sağlar. Sıcak limonlu su da oldukça yararlı olur.
Bir alternatif de soğuk ve buzlu içeceklerdir. Bunlar da boğazdaki ödemin çözülmesine yardım eder.
Tavuk çorbası
Tavuk çorbası bir taraftan ihtiyaç duyulan enerji ve proteini sağlarken, diğer taraftan içinde bulunan carnosine isimli bir madde ile vücut direncini arttırarak gribin iyileşmesini kolaylaştırır.
Aşağıda yapımı kolay bir tavuk çorbası tarifi ile ilgili bir video bulacaksınız.
Burnu yıkamak
Günde 2- 3 kez su çekerek burnu yıkamak burnun içindeki mukusu gidererek solunumu rahatlatır. Bu amaçla burun pompaları veya neti pot adı verilen burun yıkama şişeleri de kullanılabilir. Ancak, kullanılacak su ya eczaneden alınacak steril saf veya tuzlu su, veya kaynatılıp soğutulmuş musluk suyu olmalıdır.
Buhar solumak
Grip sırasında başa bir örtü örterek bir kaba dökülen kaynar suyun buharı solunumu ve burun tıkanıklığını rahatlatır. Kaynar suya birkaç damla nane veya okaliptüs yağı damlatmak bu yöntemin daha etkili olmasını sağlar.
Sıcak buharlı duş
Sıcak buharlı duş almak veya buharlı banyoda yıkanmak burundaki mukusu yumuşatarak solunumu rahatlatır, ayrıca vücuttaki terlemeyle çıkmış toksinleri atarak iyileşmeyi kolaylaştırır.
Hafif ateşe izin vermek
Ateş, vücudun enfeksiyonla mücadele ettiğinin göstergesidir. Bu nedenle, 38.5oC’yi geçmediği sürece, eğer çok sıkıntı vermiyorsa ateşe izin vermek iyileşmeyi kolaylaştırır. Gündüz hafif ateşe izin vermek ve gece daha rahat uyumak için hafif bir ateş düşürücü almak iyi bir yöntemdir.
Griple başa çıkmak için tıbbi destek
Tüm bu tedbirlere rağmen en geç 5-7 günde düzelmezseniz o zaman griple başa çıkmak için tıbbi desteğe ihtiyacınız var demektir.
Bu yazıda anlatılanlar bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için doktorunuzun önerileri çerçevesinde hareket ediniz.