Sessizliğin yararları olduğu tartışılmaz. Çağdaş yaşamın getirdiği gürültülü ortamlar sağlık için hiç de yararlı değil.
Televizyonun sesi, çevreden yükselen müzik, insanların konuşmaları, trafik gürültüsü, çalan telefonlar ve daha pek çok gürültü kaynağı ile iç içe yaşıyoruz. Modern yaşamın getirdiği bu yorucu ortam içinde zaman zaman sessiz zamanlar geçirmenin yararlı olduğu konusunda pek şüphe yok.
Sessizlik boşluğu çağrıştırsa da; gürültüyü azaltmak beden, zihin ve ruh için dinginlik sağlar. Bununla bağlantılı olarak da çeşitli yararlar sağlar. Sessizliğin yararları aşağıdaki gibi sayılabilir.
- Kan basıncını düşürür: Kan basıncı üzerinde çevresel etkilerin önemi büyüktür. Gürültü bir stres kaynağı olarak kan basıncını yükseltici etkiye sahiptir. Bu nedenle, çevreden izole sessiz ortamlar kan basıncını düşürücü etki yapar.
- Konsantrasyon ve odaklanmayı arttırır: Gürültülü ortamlar, dikkatin dağılmasına yol açarak belli bir konu üzerinde yoğunlaşmayı güçleştirir. Zaman zaman verilen sessiz ve dingin molalar ise konsantrasyonu ve belli bir konuya odaklanmayı kolaylaştırır.
- Karmaşık düşünceleri yatıştırır: Kafada koşuşturan karmaşık düşüncelerin yoğun olması genellikle kaygı bozukluğu işaretidir. Çevreden gelen iletilerin çokluğu kaygıyı arttırıcı etki gösterir. Sessizlik, çevrenin etkilerini azaltarak karmaşık düşüncelerin sakinleşmesini sağlar.
- Beyin gelişimini hızlandırır: Hayvan deneyleri sessizlikte beynin hipokampus adı verilen bölgesinde hafıza ve duygu hücrelerinin arttığını göstermiş.
- Kortizol düzeylerini düşürür: Kortizol yüksekliği stresle yakından bağlantılıdır ve pek çok olumsuz metabolik etkiyi de birlikte getirir. Sessizlik stresi yatıştırarak kortizol düzeylerinin düşmesine katkıda bulunur.
- Yaratıcılığı uyarır: Çevreden gelen uyarıların azalması, yaratıcılığı kamçılayan bir faktördür.
- Uykusuzluğa iyi gelir: Gerek uykuya dalmadan önce, gerekse uyku sırasında sessiz ortamda bulunmak uykunun süre ve kalitesini olumlu etkiler.
- Farkındalığı destekler: Sessiz ortamlar dış uyaranlarla bağlantının kesilmesini sağladığı için, kişinin öze dönmesini ve öz farkındalığının artmasını sağlar.
Yukarıda sayılan yararlarına karşılık, sessizlik her zaman ulaşılması kolay bir şey değildir. Ancak, biraz gayretle günlük yaşamda sessiz geçirilen süreyi arttırmak mümkün olabilir.
Gürültüyü azaltmak için şu yöntemleri deneyin:
- Aracınızda müzik dinlemeyin, yolculuğu sessizlik fırsatı olarak değerlendirin.
- Evde herhangi bir iş yaparken müziği veya televizyonu kapatın.
- Ev dışında yürürken veya spor yaparken kulaklıklarınızı çıkartın.
- Sabah ev ahalisinden önce kalkarak, onların uyanmasına kadar geçen zamanı sessizlik fırsatı olarak değerlendirin.
- Doğada zaman geçirmeye zaman ayırın.
Bazı insanlar sessizlikten tedirginlik duyar. Böyle bir durum varsa, sessizliğe kısa süreli (örneğin birkaç dakika) ile başlayın ve alıştıkça süreyi arttırın. Bu durum zihninizin yatışmasına ve farkındalığınızın artmasına katkıda bulunur.
Kısacası, eskilerin “söz gümüşse, sükut altındır” demelerinin sağlık açısından da önemi büyüktür. Bu nedenle, yaşamınızda sessizliğe daha fazla yer vermekte büyük yarar var.
Bu yazıda anlatılanlar bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için doktorunuzun önerileri çerçevesinde hareket ediniz.
