Sıcak basmalarını menopoz dönemindeki çoğu kadın bilir, ama menopozda üşüme nöbetleri yaşamı zorlaştırsa da genellikle gözardı edilir.
Kuzey Amerika Menopoz Derneği’nin her 4 menopoz dönemindeki kadından 3’ünde görüldüğünü belirttiği sıcak basması gibi, üşüme nöbetlerinin de menopoz döneminde östrojen seviyelerinde meydana gelen düşüşle bağlantılı olduğu düşünülmektedir. Bu durumda, vücut ısısını düzenleyen hipotalamus bezi, vücut ısısındaki küçük değişikliklere karşı daha hassas hale gelebilir ve bu da soğuk (veya sıcak) basması yaşayarak “aşırı tepki” vermesine neden olabilir.
Yine de uzmanların soğuk ya da sıcak basmasına neyin neden olduğutam olarak belli değildir. Dahası, menopozda üşüme nöbetleri sıcak basmasından bile daha az anlaşılmıştır.
Bazı kadınlarda bu üşüme rastgele zamanlarda olurken, kimileri de sıcak basmasının ardından yaşarlar. yaşadıktan sonra yaşadığını göstermektedir.
Sıcak basmasının bir sonucu olarak, cildin yüzeyine yakın kan damarları algılanan ısıdan kurtulmaya çalışmak için genişledir ve bu geçtiğinde ve vücut sıcaklığı tekrar düştüğünde üşüme hissi gelir. Bunun sonucu olarak, gecenin bir yarısı sırılsıklam bir sıcak ve ter basması ile uyandıktan sonra kemikleri titreten bir üşüme gelerek tekrar örtülerin altına girmek söz konusu olabilir.
Bazı kadınlar için bu üşümeler yıpratıcı olabilir. Her saat başı bunu yaşayıp da yaptıkları işi bırakmak zorunda kalan ve bu durumun uykuda sık sık olması sonucunda uykusuzluk yaşayan kadınlar vardır. Bunun yaşam kalitesi üzerinde ciddi bir etkisi olabilir.
Soğuk basmalarını tamamen önlemenin bir yolu olmasa da, bunlarla başa çıkmanın ve semptomları hafifletmenin yolları vardır.
Kat kat giyinin: Yanınızda üşüdüğünüzde giyebileceğiniz ve soğuk geçtikten sonra çıkarabileceğiniz bir ceket veya şal da bulundurun.
Sıcak (veya soğuk) bir şeyler için: Üşüme nöbetinin yaklaştığını hissettiğinizde, çay veya ılık süt gibi sıcak bir içecek vücudunuzu ısıtacaktır. Sıcak basmasını önlemek için de biraz buzlu su içebilirsiniz, ama bu da tekrar üşüme nöbetine neden olabilir.
Farkındalığı deneyin: Bazı kadınlar meditasyon uygulamasına başladıktan sonra üşüme nöbetlerinde azalma olabilir. Meditasyon sadece sıcak basmasını tetikleyebilecek anksiyeteyi önlemeye yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda atağın kendisiyle başa çıkmaya da yardımcı olabilir
Sıcak basması tetikleyicilerinden kaçının: Alkol ve baharatlı yiyecekler gibi sıcak basmasını tetikleyebilecek her şey aynı zamanda soğuk basmasını da tetikleyebilir. Bunların başlıcaları şunlardır:
- Baharatlı yiyecekler
- Kahve veya alkol tüketimi
- Ortam için fazla sıcak tutan giysiler
- Sıcak ortam
- Sigara
- Stres
- Bazı tıbbi tedaviler ve ilaçlar
- Diyabet, tüberküloz veya aşırı aktif tiroid gibi bazı sağlık durumları
Yaşam tarzına dikkat edin:
Bazı yaşam tarzı uygulamaları, menopozda üşüme nöbetleri ve sıcak basmalarının hafifletilmesine yardımcı olabilir. Bunlar şu şekilde sayılabilir:
- Sağlıklı bir diyet ve düzenli egzersiz
- Sağlıklı bir vücut ağırlığını sağlamak ve korumak
- Baharatlı yiyecekler, alkol ve kafein gibi bilinen tetikleyicilerden kaçınmak
- Varsa, sigarayı bırakmak veya sigara dumanından kaçınmak
- Taşınabilir bir vantilatörüel altında bulundurmak
- Yatmadan önce yatak odasını serinletmek
- Yatmadan hemen önce egzersiz yapmaktan kaçınmak
Menopozda sıcak basmalarını ve üşüme nöbetlerini hafifletme için en etkili yöntem hormon tedavisidir. Östrojen (ve bazen birlikte progesteron) içeren ilaçlar nöbetleri önemli ölçüde azaltabilir. Ancak, hormon tedavisinin de kendine göre riskleri vardır.
Şu anda, ABD Gıda ve İlaç Dairesi tarafından sıcak basmalarını tedavi etmek için onaylanan hormonal olmayan tek ilaç, çoğunlukla depresyon tedavisinde kullanılan seçici bir serotonin geri alım inhibitörü (SSRI) olan paroksetindir. Bu ilacın sıcak basmalarını önemli ölçüde azalttığı ve soğuk basmalarını da azaltabildiği gösterilmiştir.
Soğuk basmalarını azaltmaya yardımcı olmak için kullanılabilen diğer hormonal olmayan ilaçlar, nöbet önleyici bir ilaç olan gabapentin; hipertansiyonu tedavi eden klonidin ve genellikle aşırı aktif mesane sendromu için reçete edilen oksibutinindir. Bu ilaçların hepsi bu nöbetlerden sorumlu olan hipotalamustaki nörotransmitterler üzerinde etkilidir.
