Uykusuzlukta uyku ilaçları iyi bir çözüm olarak görünebilir. Ancak, uyku ilaçları nasıl kullanılmalı sorusunun yanıtını bilmek gereklidir.
Uykusuzluk çekiyorsanız uyku ilaçları iyi bir çözüm olarak görünebilir. Ancak durum pek öyle değildir. Uyku ilaçları nasıl kullanılmalı konusunda Türk Nöroloji Derneği’nin önerileri şu şekilde verilmiş.
Uykusuzluk çekmek zor bir durumdur. Uyumak için insanlar birtakım yöntemlere başvurmak isteyebilir ve bu durumda uyku ilaçları iyi bir çare gibi görülebilir. Ancak, uyku ilaçları ancak zorunluluk durumunda yardımcı olmak üzere kullanılmalıdır, sürekli kullanmak için değildir.
Uyku ilaçları uykusuzluk için tedavi edici değildir, hatta bazen bir başka hastalıklardan kaynaklanan problemleri maskeleyebilir veya tersine arttırabilir. Örneğin, uyku ile ilişkili solunum bozuklukları (uyku apne vb.) uyku ilaçlarından kötü yönde etkilenir. Uykusuzluk doğru olarak tanınmalı ve ilaç başlanmadan önce tedavi seçenekleri bir uyku uzmanı ile tartışılmalıdır.
Bazı reçetesiz alınanlar da dahil olmak üzere pek çok uyku hapı mevcuttur. Farklı tip ilaçların bazı avantajları ve dezavantajları vardır. Örnek olarak, bazıları kısa etkilidir ve en iyi uykuya dalma güçlüğü olan durumlarda işe yararlar. Diğerleri uzun etkilidir ve tüm gece boyunca uyumanızı sağlar. Yani ilaç seçimi uykusuzluğun cinsine göre yapılmalı ve doktor kontrolünde kullanılmalıdır.
Uyku ilaçları nasıl kullanılmalı, ne gibi durumlarda faydalı?
Jet lag
Birçok zaman dilimini geçen uçuşlar hem uykusuzluğu hem de gündüz aşırı uykululuğu tetikleyebilir. Vücudunuzun zaman dilim değişikliklerine alışması bir hafta sürebilir. Bir gece uçuşu sırasında uçakta uyumanızı sağlayacak bir uyku hapı almanız uykunuzu daha iyi kılabilir ve gündüz aşırı uykululuğu azaltabilir.
Vardiyalı Çalışma
Vardiyalı çalışanlar bazen uykuya dalmayı kolaylaştıracak uyku ilaçlarını kullanabilir. Bu şekilde gündüz uykululuğu azaltabilir ve yeni programa uyum daha kolay sağlanabilir.
Akut Stres
Uyku ilaçları stresli dönemlerden geçişte uykusuzluğu olan kimselere yardımcı olarak uyku problemlerini engelleyebilir.
Öngörülebilir Stres
Bir aylık satış toplantısı, bir sınav veya bir konuşma görevi öncesindeki gece her zaman huzursuz uyuduğu bilinen kişiler bu gibi zamanlarda uyku ilacı alırlarsa daha iyi dinlenebilirler.
Kronik uykusuzluk durumunda uyku ilaçları nasıl kullanılmalı?
Uyku ilaçları kronik uykusuzluğu olan kişilerde sadece periyodik alevlenme dönemlerinde ve kısa süreli olarak kullanılmalıdır. Doğru kullanılırlarsa bu ilaçlar o dönemlerde uykusuzluğa eşlik eden endişeyi de yatıştırmaya destek olurlar.
Çoğu uyku ilaçları en iyi etkiyi haftada üç kereden az kullanıldıklarında gösterirler.
Eğer uyku düzeni bir aydan daha uzun süredir bozuksa ve günlük işlevleri bozuyorsa yardım arama zamanı gelmiştir. Bu durumda tıbbi yardım almak gerekir. Tıbbi özgeçmiş, fizik muayene ve bazı kan testleri uykusuzluğun bazı nedenlerinin ortaya konulmasında faydalıdır. Aile üyeleri kişinin uykusu hakkında horlayıp horlamadığı, uykuda huzursuz olup olmadığı, depresif veya sinirli olup olmadığı gibi değerli bilgiler verebilirler.
Uykusuzlukta bazen sadece bilgi verme ve eğitim ile düzelebilir. Diğer kişilerde psikolojik danışmanlık, ilaç kullanımı veya bir uyku merkezinde değerlendirme gerekebilir.
Özet olarak, uykusuzluk kişiye özel bir durumdur ve herkesin uykusuzluk altyapısı farklıdır. Bu nedenle, uyku ilaçları gibi sorunlu olabilecek yöntemlere başvurmadan önce durumun değerlendirilmesi gerekir.
Bu yazıda anlatılanlar bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için doktorunuzun önerileri çerçevesinde hareket ediniz.
